Θαύμα Αγίου Γερασίμου-Παλιό χειρόγραφο

Δε βρίσκεις τον Θεό με τη λογική. Είναι κεφάλαιο μεγάλο η πίστη και, όπως λέω συχνά: την πίστη και τη γνώση, τις εκτιμάς όταν δεν τις έχεις, όταν τις χάσεις.

Δεν εννοώ καμία  συγκεκριμένη πίστη και γνώση, εννοώ ευρύτερα την έννοια που υλοποιείται στον καθένα υποκειμενικά. Γιατί η πίστη είναι υποκειμενική, είναι του καθενός μας, αρκεί αυτό που πιστεύεις να το πιστεύεις πραγματικά, να έχεις τη δύναμη να το ομολογείς.

Λίγοι ομολογούμε τη δύναμη της πίστης του Είναι μας, ιδιαιτέρως την Ορθόδοξη Πίστη. Συγκεκριμένα, «δείχνουμε την ομολογία μας» οι περισσότεροι  ως προς την Ορθόδοξη Πίστη,  πατροπαράδοτα και καλυμμένοι μέσα στο πλήθος, όπου αυτό μας παρέχει ασφάλεια και «ανωνυμία».  Ναι, αδελφέ μου,  θα έρθουν χρόνια δύσκολα και δίσεκτα και  όπως λέει και ο ποιητής… λίγοι θα έχουν το κουράγια να ομολογήσουν της κάθε πίστης τους, όποια κι αν είναι αυτή, την ουσία της, απλά γιατί δεν την πιστεύουν, δεν τη νιώθουν,  δεν είναι κτήμα της ψυχής τους…

Βέβαια, το κεφάλαιο, πίστη και πιστεύω, καθώς και το ομολογώ, δεν εννοώ μόνο την θρησκευτική πίστη, αλλά και την «ιδεολογική» είναι πολύ μεγάλο θέμα και θέλει πολλή συζήτηση και μελάνι.

Σε χειρόγραφες σελίδες που χρονολογούνται το 1900 περίπου, ανυπόγραφες, γεμάτες θαύματα που αφορούν τους αγίους της Κεφαλονιάς μας, υπάρχει και αυτό το χειρόγραφο θαύμα του Αγίου Γερασίμου που φιλοξενείται σε αυτή την ανακοίνωση.

Φανερώνει τον παλιό ταξικό τρόπο δουλειάς του αιώνα που πέρασε, την εποχιακή εργασία πολλών Κεφαλλήνων που δούλευαν κάποιους μήνες στα χωράφια της Γαστούνης και της ευρύτερης περιοχής της, καθώς και στο Ξηρόμερο της Αιτωλοακαρνανίας,  σε εργασίες θερισμού, σκαψίματος , στα καλαμπόκια, στα κριθάρια και σε όλα αυτά. Μα οι Κεφαλονίτες σέβονταν τη γιορτή του Αγίου της Νήσου τους, σέβονταν και σέβονται τον Δάσκαλο κυρ Γεράσιμο Νοταρά, που αξιώθηκε από τη Θεία Πρόνοια να υψωθεί στα ουράνια δώματα, ως Άγιος.

Τόν πιστεύουμε,  αναγνωρίζουμε τον μεγάλον αγώνα του να κρατήσει Πίστη Ορθόδοξη και γλώσσα Ελληνική σε χρόνια δυνάστευσης από ξένους κατακτητές, τόν σεβόμαστε και τόν λιτανεύουμε τον άγιό μας και κείνος μας στέλνει την θεία του ενέργειά, την προστασία του,  και μας οδηγεί στα Ομαλά, κάθε τόσο για να επικοινωνήσουμε μαζί του.

Πόσοι και πόσοι δεν θα κατέγραψαν θαύματα του αγίου μας, που τους συνέβησαν και που δυστυχώς για πολλούς λόγους έμειναν κρυφά ή χάθηκαν μέσα στη φθορά του χρόνου. Ευτυχώς, κάποια βρίσκονται στην εικονογραφία του και έχουν πολύ ενδιαφέρον να μελετηθούν για να κατανοήσουμε από αυτά τη δύναμη της πίστης, που γεννά το θαύμα. 

Στη μεταγραφή του κρατήθηκε  ο συντακτικός τρόπος γραφής και η ορθογραφία όπως έχει στο χειρόγραφο. Πιθανόν ο άγνωστος  συγγραφέας  του πολυσέλιδου χειρόγραφου, να καταγόταν από το χωριό,  Αγία Θέκλη  Παλικής… 

«Θαύμα του Αγίου Γερασίμου εις το βραχόρη.

Μύαν φοραν κατά το 1895 εργάται

κεφαλονίτες προ πάντον δαμουλιανάδες και

ρουφίστες (από το Ρίφι) εστουνπίζανε καλαμπόκια

ενός Νικοκίρη και να ξυμερόνη του Αγίου

στη 20 οκτοβρίου είχε ακόμη αυτός ο Νικοκίρης

2 αλόνια δια να στουπήση οπού η αργάτες του

είπανε αύριο αφεντικό δε δουλέβομε διότη

είναι του Αγίου Γερασίμου  και δε δουλέβομε

αυτός τους λέγη ορές πιο εράσιμο μου λέτε. θα

δουλέψετε διότη δε σας πλιρόνο και αυτά οπού

σας χρεοστό μα αύριο είναι βαριά εορτή και

στη κεφαλονιά έχομε το λείψανο του αγίου και

είναι θαυματουργός Άγιος και την Νύκτα

να ξυμερόνη του Αγίου έκαμε μία Νεροποντία

και του έσιρε τα καλαμπόκια μέσα από τα αλόνια».


Άγιος Γεράσιμος, ο της Κεφαλληνίας ο πολύτιμος θησαυρός και των Ορθοδόξων ο προστάτης*


Ο 16ος αιώνας είναι αυτός που σημαδεύει έντονα την ιστορία της Ελλάδος μέσα από δύο μεγάλους άξονες, αυτόν της Τουρκοκρατίας και αυτόν της Γαληνότατης Βενετιάς, που ενισχυμένη με βυζαντινή κληρονομιά, κυριαρχούσε στα λιμάνια και πρωτοστατούσε στο εμπόριο και στη διοίκηση. Ωστόσο, ο Ελληνισμός έδινε τον αγώνα επιβίωσή του, τόσο μέσα στον ίδιο του τον εδαφικό χώρο όσο και έξω από αυτόν, στην Ευρώπη, με άμυνες που και στις δυο περιπτώσεις αν και διαφορετικού χαραχτήρα, στάθηκαν εκδηλωτικές και ευεργετικές για τον δυτικό κόσμο.

Στην πρώτη περίπτωση, που ο ελληνισμός δυναστεύονταν από το σπαθί του Τούρκου δυνάστη, με βαριά φορολογία την ίδια τη ζωή, την ελευθερία και την πίστη, η Θεία Πρόνοια, αποστέλλει μια σωρεία αγίων και δασκάλων, μορφών γνώσης και Ορθοδοξίας για να κρατήσουν με τρόπο και δράση, τον ταλαίπωρο λαό που καθημερινά στέναζε και υπέφερε σκληρά.

Στη δεύτερη περίπτωση Έλληνες που δεν μπόρεσαν να αντέξουν τον τουρκικό ζυγό, πέρασαν μέσω των Επτανήσων στην Ευρώπη, κυρίως στην Ιταλία και κατέθεσαν το δικό τους πολιτισμό με αποτέλεσμα να γονιμοποιήσουν ευρύτερα τη δυτική σκέψη και κουλτούρα και να γεννηθεί μια πολιτιστική Αναγέννηση.

Ωστόσο, στα Επτάνησα και σε άλλα νησιά κυρίαρχοι τότε ήταν οι Ενετοί, που με τη σειρά τους ανέπτυξαν και καλλιέργησαν τις δικές τους ιδιαιτερότητες και δράσεις για τα συμφέροντά τους, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι αρχικά να μην μπορούν να αντιδράσουν αλλά στη μεγαλύτερη μάζα τους να ακολουθούν το άρμα του δυνάστη Βενετού.

Έτσι τα Επτάνησα, που γεφύρωναν την Ανατολή και τη Δύση, στυλοβάτες ήθους και πράξης, γλώσσας Ελληνικής και Πίστης Ορθόδοξης, ιδίως στην Κεφαλονιά και την Ζάκυνθο, «παρουσιάζονται» οι άγιοι: Γεράσιμος και Διονύσιος. Και στέκεται σπουδαίο για περαιτέρω ανάλυση και κριτική σκέψη, πώς τούτες οι άγιες μορφές μπόρεσαν να επιβληθούν με τρόπο μοναδικό, αντιμετωπίζοντας νοοτροπίες και συνήθειες, που ήταν καθοδηγούμενες από ένα ισχυρό καθολικό δόγμα, το οποίο οι πρεσβευτές του δεν έβλεπαν για τα δικά τους συμφέροντα με καλό μάτι την αντίθετη πλευρά, αυτή της Ορθοδοξίας.

Στην περίπτωση της Κεφαλληνίας, που η γεωγραφική της θέση, τα κάστρα της και τα λιμάνια της, είχαν εκλεκτή θέση στους σκοπούς των Ενετών, παρουσιάζεται μέσα στην καρδιά του νησιού ο καλόγερος από την Πελοπόννησο, ο Γεράσιμος Νοταράς.

Μορφή ευγενική και πράα, με υπόξανθο γένι, με μάτια έντονα γεμάτα αναζήτηση, και με μια κλίση του σώματος του προς τα μέσα, καταφέρνει να σταθεί στο δύσκολο νησί μας και μάλιστα να γίνει αποδεκτός από τον λαό του, μέσα από κοινή πορεία και αγώνες.

Είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, από την Πελοπόννησο, ο πολυταξιδεμένος, ο ασκητής, που ζούσε σκάβοντας τα χώματα της κοιλάδας των Ομαλών, που ημέρευε τις ψυχές των ταραγμένων από κακό πνεύμα και από ανθρώπινα πάθη.

 Είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, το αρχοντόπουλο από τα Τρίκαλα Κορινθίας, που την ημέρα πάλευε να ανοίξει πηγάδια και να κρατήσει το νερό και το βράδυ βλέποντας τα αστέρια και το χώμα μέσα στο ασκητήριο –πηγάδι, προσευχόταν δαμάζοντας το είναι του από όλα εκείνα που κάνουν τον άνθρωπο άπληστον.

Είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, που θα «παλέψει» με τη δράση του, τους άρπαγες των χωριών και θα τους καλέσει να Τον πλαισιώσουν με σεβασμό και με εκτίμηση και που θα φτάσουν να τον εξυψώσουν στο επίπεδο του μεγάλου Αγίου.

Είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, που εν ζωή θα σταθεί εμπόδιο στους πονηρούς πειρασμούς και στα κακά πνεύματα, που οι άνθρωποι καλλιεργώντας τα πάθη τους, γεννούσαν και κουβαλούσαν μέσα τους.

Είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, ο στεγνός καλόγηρος στο σώμα και φωτεινός στην ψυχή, που με τη στάση του, χωρίς εξάρσεις, έδινε μάθημα στον καθολικόν ιερωμένον και στο δυνάστη Ενετό, πώς, ο ομόθρησκος λαός προς αυτόν, όσα και να περάσει, την Ορθόδοξη Πίστη του, δεν αλλοιώνει και δεν χάνει.

Τέλος, είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, που αξιώθηκε τη Θεία Χάρη, της αφθαρσίας και υψώθηκε στην τάξη των Αγίων Δασκαλών και Οσίων, που και όταν το νησί μας περνούσε το κακό της αρρώστιας, της σιτοδείας, του λιμού, του σεισμού, τον λιτανεύανε και συνεχίζουμε να τον λιτανεύουμε, ζητώντας του τη μεσιτεία προς τον Ύψιστον Πατέρα των Πάντων.

Αναζητώντας σήμερα τη μορφή του, τα μάτια μας πέφτουν στο Ιερό Σκήνωμά του, και το χέρι μας σχηματοποιεί το σημείο του Σταυρού, ενώ η γλώσσα μας μέσα από τη ψυχή μας τον ευλαβείται και τον παρακαλεί για το καλύτερο.

Αναζητώντας τη μορφή του, η ίδια η στάση μας και η σμίξη μας στα πανηγύρια του μας δίνει την απάντηση. Κάτω από τον ιερό πλάτανο που αυτός φύτεψε και το πηγάδι που αυτός βάθυνε με κόπο, γιομίζει η ψυχή μας πίστη Ορθόδοξης Ανατολής του Ιησού Χριστού μας.

Πέρασε το άγιο πρόσωπό του, στις εικόνες, χαράχτηκε ζωγραφικά στις τοιχογραφίες των ναών, πέρασε η μορφή του και το βίος του τα σύνορα του νησιού μας και αποδέχτηκαν τη θεία Τού χάρη πολλοί άνθρωποι. Για χάρη Τού πολλοί κράτησαν τη Ορθόδοξοι πίστη τους, για χάρη Τού καυχιόμαστε πως τον έχουμε Άγιο και προστάτη μας. Αυτός είναι ο καλόγηρος Γεράσιμος Νοταράς, που έγινε Κεφαλονίτης και Άγιος, συγκερασμός ιδιοτήτων σπάνιος και μοναδικός.

Όπου και να αναζητήσουμε τη μορφή του, αγιογραφικά και εικονικά, ο Άγιος έχει εκείνη τη στάση, που γερμένος με μια κλίση του σώματός του δεν κουράζεται να κρατά το ειλητάριό του και να μας «συνοδεύει» με τη γλυκιά του βλέψη, λέγοντάς μας…   

«Τεκνία ειρηνεύετε εν ευατοίς και μη τα υψηλά φρονείτε»

Πόσοι και πόσοι καλλιτέχνες και αγιογράφοι δεν Τον απεικόνισαν! Οι αγιογραφικές τεχνοτροπίες ποικίλες και οι ιδιότητες που Τού έδωσαν πολλές. Εκείνο που σταθερά και αναλλοίωτο έμεινε σε όλους, ήταν το γαλήνιο βλέμμα του και το μήνυμά του, που ακόμη και σήμερα μας διδάσκει για έναν τρόπο ζωής μέσα στα δύσκολα ρωμαϊκά χρόνια που διαβαίνουμε.

Κάνοντας απολογισμό, στο τι σήμερα είναι ο Γεράσιμος Νοταράς, όλοι θα αναφωνήσουμε, την ύπαρξή του, τη δωρεά προς Αυτόν της Θεία Χάρις, τη δράση του ως Δασκάλου και Αγίου.

Ο Θείος Γεράσιμος, ο πολύτιμος θησαυρός της Κεφαλληνίας, είναι Εκείνος που μας παρασέρνει στον λιτανικό του περίπατο προς τον πλάτανο και μας μαθαίνει πώς να αμυνθούμε όταν έλθουν χρόνοι χαλεποί και δύσκολοι. Εκείνος, που μας συνάζει συχνά στο μοναστήρι του, και μας «παραδίδει» την ωραία ψαλτική ακολουθία του, που πιστοποίει λεκτικά και ακουστικά, στην πραγματική ουσία του Θείου Γέροντος των Ομαλών, τον μεγάλον Δάσκαλο και τον Άγιο προστάτη των Ορθοδόξων.

* Το κείμενο είναι μέρος από τον πρόλογο του Γεράσιμου Σωτ. Γαλανού στο βιβλίο των Γεράσιμου Σωτ. Γαλανού -Κωνσταντίνου Στάβερη «Ιστορώντας τον Άγιο Γεράσιμο τον νέον Ασκητή και Θαυματουργό τον εν Κεφαλληνία» 2009. Έκδοση της Ιεράς Μητρόπολης Κεφαλληνίας


Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στα Ομαλά για την Εορτή του Αγίου Γερασίμου


Ολοι οι δρόμοι οδηγούν από χθες στα Ομαλά για την Εορτή του Προστάτη της Νήσου μας Αγίου Γερασίμου, του Θαυματουργού.

Χθες έγινε στον Νέο Ιερό Παράκληση και Μέγας Πολυαρχιερατικός Εσπερινός και στη συνέχεια Αγρυπνία.

Το Πρόγραμμα της Εορτής, όπως το εξέδωσε η Μητρόπολη:

Φέρεται εις γνώσιν του ευσεβούς Λαού της Κεφαλληνίας ότι, θα εορτασθή μετά πάσης μεγαλοπρεπείας η εορτή της ΑΝΑΚΟΜΙΔΗΣ ΤΟY IΕΡΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ του Προστάτου της Νήσου μας και Προστάτου των απανταχού της γης διαβιούντων Κεφαλλήνων, Οσίου ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ του θαυματουργού κατά το κάτωθι πρόγραμμα:

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19-10-2018

ΩΡΑ 5.00 μ.μ. Ιερά Παράκλησις προ του Ιερού Σκηνώματος και μεταφορά Αυτού εις τον νέον Ιερόν Ναόν όπου θα τελεσθεί ο μικρός Εσπερινός.

ΩΡΑ 8.30 μ.μ. Μέγας Πολυαρχιερατικός Εσπερινός της Εορτής και εν συνεχεία Ιερά Αγρυπνία.

ΣΑΒΒΑΤΟΝ 20-10-2018

ΩΡΑ 7.15 π.μ. Όρθρος και εν συνεχεία Αρχιερατικόν Συλλείτουργον.

ΩΡΑ 11.00 π.μ. Λιτάνευσις του Ιερού Σκηνώματος με την συμμετοχήν του Ιερού Κλήρου, Μοναχών όλων των Ιερών Μονών της Ιεράς Μητροπόλεως, των Αρχών της Νήσου και του ευσεβούς λαού.

ΩΡΑ 12.00 μ.μ. Πέρας λιτανείας και τοποθέτησις του Ιερού Σκηνώματος εντός του νέου Ιερού Ναού προς συνέχισιν του προσκυνήματος και επαναφορά του Ιερού Σκηνώματος εις το καθολικόν της Ιεράς Μονής.            Εορτή του Αγίου εις την πόλιν του Ληξουρίου(20/10)

ΩΡΑ 5.00 μ.μ. Λιτάνευσις της Ι. Εικόνος του  Αγίου εις την πόλιν του Ληξουρίου, από τον Ιερόν Ναόν του Αγ. Γερασίμου Ληξουρίου και εν συνεχεία δέησις εις την πλατεία Ληξουρίου και επιστροφή εις τον Ναόν όπου θα ψαλλή η Ιερά Παράκλησις του Αγίου.

Απόδοσις εορτής Αγίου Γερασίμου

Παρασκευή 26-10-2018

ΩΡΑ 7.30 π.μ. Όρθρος και εν συνεχεία Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.

ΩΡΑ 11.00 π.μ. Λιτάνευσις του Ιερού Σκηνώματος Αγίου Γερασίμου.

ΩΡΑ 12.00 π.μ. Πέρας Λιτανείας καί τοποθέτησις του Ιερού Σκηνώματος εντός της μεγάλης Λάρνακος της Κοιμήσεως ένθα ο Τάφος του Αγίου.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ

 ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ

ΚΑΙ ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ

ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ 

Ο Αγιος Γεράσιμος εορτάζεται  στον Ναό Αγίου Γεωργίου στη Νίκαια, όπου εκεί τιμάει τη μνήμη του και η Αδελφότητα Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά.

Επίσης, εορτάζεται στην Πολυκλινική Αθηνών, στην Πάτρα, στο Σπήλαιο του Αγίου στη Λάσση και σε άλλες πόλεις του Εσωτερικού και του Εξωτερικού.