Προλαβαίνουμε ν’ ανοίξουμε τον τουρισμό σ’ ένα μήνα και κάτι μέρες από σήμερα; Και ειδικά έτσι όπως είναι επιβαρυμένη η υγειονομική και επιδημιολογική εικόνα της χώρας; Αλλά ακόμα κι αν πάνε όλα κατ’ ευχή, μιλάμε για μια κανονική θερινή τουριστική σεζόν ή λειψή και λαβωμένη; Και στα μέρη μας; Υπάρχει ελπίδα, υπ’ αυτές τις ειδικές καταστάσεις, να κινηθεί η τουριστική αγορά ή πάμε για… χειμωνιάτικο καλοκαίρι;
Αυτός που μπορεί ν’ απαντήσει σε όλα αυτά και να λύσει οποιαδήποτε απορία είναι ο Γιώργος Τελώνης, πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Γραφείων Δυτικής Ελλάδας, με βαθιά και εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία πάνω στο τουριστικό αντικείμενο.
-Συμμερίζεστε την αισιοδοξία-δέσμευση του κ. Θεοχάρη για επανεκκίνηση τουρισμού στις 14 Μαΐου ή, έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση, θεωρείτε άπιαστο όνειρο το 14/5;
«Θεωρώ ότι θα τα καταφέρουμε τελικά. Πρέπει, τουλάχιστον, να εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο. Η αλήθεια είναι ότι οριοθετώντας μια συγκεκριμένη ημερομηνία, και ειδικά τη δεδομένη χρονική στιγμή, αναλαμβάνεις και το ανάλογο ρίσκο, αλλά στις ειδικές καταστάσεις που βιώνουμε, νομίζω ότι δεν γίνεται αλλιώς. Μακάρι όλα θα πάνε καλά και να μην έχουμε κάποια αναβολή που θα πληγώσει και την αξιοπιστία της πατρίδας μας».
-Υπάρχουν, πάντως, αρκετά γκρίζα σημεία ακόμα, που αφορούν την άφιξη, τη μετακίνηση, τη διαμονή των τουριστών… Εννοώ τις προϋποθέσεις. Ετσι δεν είναι;
«Νομίζω ότι θα ξεκαθαρίσουν όλα τα γκρίζα σημεία και θα έχουμε τελικά ένα καλό καλοκαίρι και ένα εξαιρετικό φθινόπωρο».
-Τι εννοείτε εξαιρετικό φθινόπωρο; Την πάτε μακριά τη βαλίτσα…
«Την πάω μακριά γιατί θα είναι ακόμα πιο ασφαλής η βαλίτσα τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο. Θα έχει εμβολιαστεί πολύ μεγαλύτερο κομμάτι πολιτών, και στη χώρα μας και στο εξωτερικό, άρα ένας που δεν θα έχει εμβολιαστεί ως τον Αύγουστο και θα το σκέφτεται να πάει διακοπές, θα νιώσει πολύ πιο ασφαλής με το εμβόλιο και θα πάει αργότερα. Αλλωστε, οι καιρικές συνθήκες στη χώρα μας τους πρώτους φθινοπωρινούς μήνες είναι καλύτερες ίσως κι απ’ τις καλοκαιρινές».
-Οσον αφορά την περιοχή μας, μήπως η μοναδική σανίδα σωτηρίας, υπ’ αυτές τις συνθήκες, είναι ο εσωτερικός τουρισμός πλέον;
«Το κομμάτι που αναλογεί στην περιοχή μας από την συνολική τουριστική πίτα παραμένει, δυστυχώς, ελάχιστο, ως εκ τούτου ο εσωτερικός τουρισμός, όσο δεν μπαίνουμε στον χάρτη, είναι μία λύση ώστε να αυξήσουμε το κομμάτι μας».
-Δεν μπαίνουμε εμείς στο χάρτη ή δεν μας βάζουν;
«Δυστυχώς, έχουμε μόνο το 1,2% των συνολικών τουριστικών εσόδων της χώρας. Είμαστε η 9η κατά σειρά Περιφέρεια… Το έχω πει πολλές φορές: δεν μας φταίει κάποιος. Από εμάς εξαρτάται. Πόσο καλά αξιοποιούμε και διαφημίζουμε το προϊόν μας, πόσοι μας γνωρίζουν. Αν δεν αποκτήσουμε ένα σταθερό και ελκυστικό μπραντ νέιμ, που θα συνοδεύει μόνιμα την περιοχή μας, πολύ φοβάμαι πως θα συνεχίσουμε να μένουμε ουσιαστικά εκτός χάρτη. Ολα είναι στο χέρι μας. Μην ψάχνουμε αλλού για ενόχους…».
-Υπάρχουν ως τώρα κρατήσεις από το εξωτερικό;
«Υπάρχουν. Ωστόσο με τη δυνατότητα ακύρωσης χωρίς καταβολή ακυρωτικών…».
-Κατάλαβα… Η κ. Ζαχαράκη έλεγε ότι ποντάρει πολύ σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής. Εσείς τι λέτε;
«Μόνο όποιος νιώθει ασφαλής, θα αποτολμήσει ένα ταξίδι σε μία χώρα που είναι ασφαλής. Για να συντρέξουν και τα δύο, χρειάζεται χρόνος και επομένως δεν μπορεί να υπάρξει ο καθιερωμένος προγραμματισμός. Αρα ναι, υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες στο καθεστώς τελευταίας στιγμής».
-Αληθεύει ότι οι μεγάλες αεροπορικές εταιρείες ακόμη δεν έχουν ανοίξει καν τα καλοκαιρινά πακέτα τους;
«Για να ανοίξουν τα δρομολόγια, πρέπει πρώτα να έχουν δημιουργηθεί τα πακέτα. Για να δημιουργηθούν τα πακέτα, πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί τα πρωτόκολλα υγείας κάθε προορισμού και κάθε χώρας αναχώρησης. Καταλαβαίνετε πως δεν είναι τόσο απλός ο προγραμματισμός. Γι’ αυτό και περιμένουμε να λειτουργήσει πολύ το καθεστώς τελευταίας στιγμής».
-Θα πάμε καλύτερα φέτος απ’ ό,τι πέρυσι ή χειρότερα;
«Σίγουρα καλύτερα. Ισως και αρκετά καλύτερα».
-Για να καταλάβει ένας μέσος πολίτης, σε λεφτά τι ποσό έχει χαθεί τον τελευταίο χρόνο, λόγω της επιδημίας, στην ελληνική τουριστική βιομηχανία;
«Το 2019 τα έσοδα ήταν 18 δις €. Το 2020 τα έσοδα ήταν 5 δις €. Το 2021 ελπίζουμε να είναι στα 9 με 10 δις€. Επομένως χωρίς καμία αναπροσαρμογή, θα έχουμε χάσει μόνο από τον τουρισμό 21 με 22 δις».
-Πότε εκτιμάτε ότι θα επανέλθει ο τουρισμός σε επίπεδα 2018 και 2019;
«Την πρώτη χρονιά που θα έχουμε λύσει το θέμα του covid-19. Ελπίζω το 2022».
-Είναι μόνιμο παράπονο των ελλήνων τουριστών ότι ενώ οι ξένοι βρίσκουν ελκυστικά πακέτα σε σούπερ ξενοδοχεία, αυτοί πρέπει να δώσουν μια περιουσία για ένα αντίστοιχο πακέτο… Πότε θα διορθωθεί αυτό;
«Οταν οι Ελληνες μπορέσουν να κάνουν προγραμματισμό και κρατήσεις έγκαιρα. Είναι αρχή της αγοράς: όσο συντομότερα κάνεις κράτηση, τόσο οικονομικότερα. Αυτό συμβαίνει χρόνια τώρα με τους ξένους tour operators: έχουν τη δυνατότητα να κλείνουν και να προγραμματίζουν πολλούς μήνες νωρίτερα και επομένως πολύ φθηνότερα, σε αντίθεση με τους Ελληνες που κλείνουν κατά μεγάλο ποσοστό τελευταία στιγμή και κυρίως μέσα στον Αύγουστο που οι τιμές είναι στο πικ τους».
-Αληθεύει ότι οι περισσότεροι επί μέρους κλάδοι του τουριστικού τομέα έχουν χτυπηθεί βάναυσα εδώ κι ένα χρόνο;
«Δεν έχουν χτυπηθεί οι περισσότεροι. Ολοι έχουν χτυπηθεί, βάναυσα και κατ’ εξακολούθηση. Καταγράφω με φθίνουσα σειρά: Τα τουριστικά γραφεία. Τα τουριστικά λεωφορεία. Η κρουαζιέρα. Τα ξενοδοχεία και τα καταλύματα. Οι θαλάσσιες μεταφορές. Οι αεροπορικές μεταφορές. Oι σιδηροδρομικές μεταφορές. Οι οδικές μεταφορές».
-Η πολιτεία έκανε ό,τι μπορούσε;
«Σύμφωνα με τα οικονομικά δεδομένα, έκανε αρκετά για να κρατήσει όρθια την οικονομία. Για τον τουριστικό τομέα, θα μπορούσε να κάνει περισσότερα και είμαι βέβαιος ότι θα γίνει άμεσα. Ο τομέας επλήγη περισσότερο από κάθε άλλον. Από την εστίαση, για παράδειγμα, πολύ περισσότερο. Εμείς ουδέποτε κλείσαμε με ΚΥΑ. Μείναμε ανοιχτοί. Αλλά μόνο στα χαρτιά».
-Να υποθέσω, συνεπώς, ότι θα ζητήσετε ως κλάδος κεφάλαιο επανεκκίνησης, όπως θα συμβεί στην εστίαση;
«Ηδη το ζητήσαμε και περιμένουμε απάντηση… Είμαι βέβαιος πως το αίτημα θα γίνει αποδεκτό, γιατί η κυβέρνηση έχει κατανοήσει ότι είναι απολύτως εύλογο».