Συνέδριο για τα λιμάνια, τις θαλάσσιες μεταφορές και τη νησιωτικότητα στη Μήλο

Σπ. Γαλιατσάτος

Μετά από πρόσκληση του Ενεργειακού και Περιβαλλοντικού γραφείου Αιγαίου και του Δικτύου Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ, ο Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Σπύρος Γαλιατσάτος, συμμετείχε στο Διεθνές Συνέδριο “Λιμάνια – Θαλάσσιες Μεταφορές και Νησιωτικότητα”, που πραγματοποιήθηκε στη Μήλο τις 21 και 22 Απριλίου 2017.

Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Ενεργειακό και Περιβαλλοντικό Γραφείο Αιγαίου, το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ, και το δημοσιογραφικό portal “Energypress”, υπό την αιγίδα του Δήμου Μήλου, του Λιμενικού Ταμείου Μήλου και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ).

Στο συνέδριο οι εισηγητές διερεύνησαν τη δυνατότητα μιας πρότυπης και βιώσιμης ανάπτυξης βασισμένης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και με καινοτομικές λύσεις στη διαχείριση των υποδομών.

Ως προς το θέμα αυτό, οι διοργανωτές εξέδωσαν το παρακάτω δελτίο τύπου.

«Μπορεί ένα νησί σαν τη Μήλο, να γίνει πρότυπο για βιώσιμη ανάπτυξη βασισμένη σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και με καινοτομικές λύσεις στη διαχείριση των υποδομών; Σύμφωνα με τον Μάνο Ζούλια, εισηγητή στο 2ο διεθνές συνέδριο με τίτλο “Λιμάνια, Θαλάσσιες Μεταφορές και Νησιωτικότητα: Περιβάλλον, Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα» που έγινε στο νησί της Μήλου στις 21 και 22 Απριλίου, η προοπτική αυτή είναι απολύτως εφικτή, και ήδη ο Δήμος φαίνεται να έχει δρομολογήσει τις σχετικές δράσεις: Σχέδιο για τη Βιώσιμη Ενέργεια, σταθμός φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού, πρόσθετη παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ με νέο υβριδικό σταθμό κ.α. Όπως τόνισε και ο δήμαρχος Μήλου κ. Γεράσιμος Δαμουλάκης, το λιμάνι της Μήλου θα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα σημαντικό μέρος αυτών των εφαρμογών και έτσι να γίνει ένα από τα πρώτα μικρά λιμάνια στην Ευρώπη που επενδύουν σε ένα πράσινο μέλλον. Στην ίδια κατεύθυνση φαίνεται να κινούνται και άλλα νησιά, για παράδειγμα η Κως, που σύμφωνα με την εισήγηση του δημοτικού συμβούλου κ. Νίκου Κανταρτζή προωθεί την ιδέα ενός δικτύου οργανωμένων τουριστικών λιμένων (μαρινών) και καταφυγίων στο νότιο Αιγαίο, ή η Σαντορίνη που έχει ήδη ξεκινήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα διαχείρισης των μεγάλων σκαφών κρουαζιέρας με στόχο την αποφυγή της συμφόρησης τους καλοκαιρινούς μήνες και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Αναστάσιος Κονιδάρης, Λιμενικό Ταμείο Θήρας).

Η αξιοποίηση της Ευρωπαϊκής (και όχι μόνον) εμπειρίας είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα. Ήδη στο συνέδριο της Μήλου ο Διευθυντής Καινοτομίας, Οικονομικών και Ανάπτυξης στο λιμάνι του Αμβούργου, κατέθεσε την πρόθεσή του να βοηθήσει στην ανάπτυξη διμερών σχέσεων με λιμάνια της νησιωτικής περιφέρειας. Το λιμάνι του Αμβούργου, ένας από τους μεγαλύτερους ναυτιλιακούς κόμβους στην Ευρώπη, είναι από τα πρώτα που έχτισαν μια στρατηγική για την μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου και του οικολογικού αποτυπώματος. Οι πρωτοβουλίες που πάρθηκαν κατά την τελευταία 10ετία, φέρνουν το λιμάνι του Αμβούργου στην πρωτοπορία της προσπάθειας για βελτίωση των περιβαλλοντικών δεικτών, αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, συμβολή στην τοπική ανάπτυξη, δημιουργία απασχόλησης και προώθηση των δεσμών με την πόλη. Οι πρωτοβουλίες αυτές υποστηρίζονται από εγκαταστάσεις ΑΠΕ, σύγχρονα συστήματα επικοινωνιών και πληροφορικής για τις μεταφορές, έξυπνα ηλεκτρικά δίκτυα, κίνητρα για σκάφη μειωμένων εκπομπών, υποδομές για LNG και τροφοδοσία ελλιμενισμένων πλοίων με ηλεκτρισμό.

Στην ίδια κατεύθυνση μπορούν να αξιοποιηθούν οι συνεργασίες με τον οργανισμό Community Energy Scotland, και τα νησιά Orkney στα οποία αναφέρθηκε ο Mark Hull, με την Ολλανδική εταιρεία FME (Burg) και τη Γερμανική Mariko GMBH (Baumann), που παρουσίασαν εφαρμογές στο υδρογόνο ως καύσιμο, το LNG και την αιολική ενέργεια για την κίνηση των πλοίων. Η αξιοποίηση του πλεονάσματος της ηλεκτρικής ενέργειας των ΑΠΕ στα νησιά είναι ασφαλώς μια εξαιρετική συνθήκη για την τροφοδοσία πλοίων εν στάσει (Παναγιώτης Μήτρου της Hellenic Lloyd’s) ή/και για την ηλεκτροκίνηση σκαφών μικρών αποστάσεων (Δημήτρης Λυρίδης, ΕΜΠ). Η ίδια καθαρή ενέργεια μπορεί βεβαίως να τροφοδοτήσει στο μέλλον και ηλεκτρικά αυτοκίνητα που σταθμεύουν στα λιμάνια (Γιώργος Αγερίδης, ΕΛ.ΙΝ.Η.Ο) ενώ συμπληρωματικά μπορεί να λειτουργήσει το υγροποιημένο φυσικό αέριο σε μια μεγάλη ποικιλία εφαρμογών, αρχής γενομένης από μεγάλα νησιά (εισήγηση ΔΕΠΑ).

Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Ενεργειακό και Περιβαλλοντικό Γραφείο Αιγαίου, το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ, και το δημοσιογραφικό portal Energypress, υπό την αιγίδα του Δήμου Μήλου, του Λιμενικού Ταμείου Μήλου και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ). Επίσης παρέστη με εισαγωγική ομιλία ο υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Νεκτάριος Σαντορινιός, ο αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Ιονίων Νήσων κ. Σπύρος Γαλιατσάτος κ.α.

Στους πολύ σημαντικούς ομιλητές που κάλυψαν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων θα πρέπει να αναφερθούν οι Σωτήρης Ράπτης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Θαλάσσιων Λιμένων (ESPO), ο συντονιστής της πρωτοβουλίας EcoPorts Wooldridge, η Διευθύντρια στον Οργανισμό για την Καινοτομία και τα Δίκτυα (INEA) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βασιλεία Αργυράκη και ο καθηγητής του ΑΠΘ Αριστοτέλης Νανιόπουλος, αλλά και πολλοί εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης και των Λιμενικών Ταμείων των νησιών οι οποίοι κατέθεσαν την πρόθεσή τους για συνεργασία και δικτύωση.

Εκ μέρους των διοργανωτών ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος, διευθυντής του Ενεργειακού και Περιβαλλοντικού Γραφείου Αιγαίου, τόνισε ότι «οι νέες διεθνείς περιβαλλοντικές συνθήκες απαιτούν σημαντικές αλλαγές στη ναυτιλιακή βιομηχανία και στις λιμενικές υποδομές, τόσο της ηπειρωτικής χώρας όσο και των νησιών. Το μεγάλο ερώτημα είναι πως θα κατανεμηθεί το κόστος των απαιτούμενων επενδύσεων μεταξύ των συντελεστών της ναυτιλίας, του κράτους, των επιχειρήσεων τουρισμού και των πολιτών/χρηστών. Από την άλλη μεριά, θα πρέπει να συνυπολογιστούν, εκτός από τα περιβαλλοντικά οφέλη (και τις επιβαρύνσεις), οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται για τις επιχειρήσεις του ενεργειακού τομέα και των εταιρειών που σχετίζονται με τη διαχείριση δικτύων και διαδικασιών. Στους τομείς αυτούς συντελείται διεθνώς μια τεχνολογική επανάσταση που δεν μπορεί να αφήσει απέξω ούτε την ναυτιλία ούτε τον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο ούτε τη γενικότερη οικονομία».

Το συνέδριο, που παρακολούθησαν περισσότερα από 100 άτομα και αρκετοί δημοσιογράφοι, έκλεισε με συμπεράσματα και προτάσεις μεταξύ των οποίων

  •  Τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας και βάσης δεδομένων για την πληροφόρηση των μικρών και μεσαίων λιμένων της Ευρώπης με τη συνεργασία του προγράμματος EcoPorts
  •  To άνοιγμα των Ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων και ιδιαίτερα του προγράμματος Connecting Europe Facility (CEF) στα μικρά και νησιωτικά λιμάνια και προώθηση της πρότασης στην προεδρία της Μάλτας
  •  Η οργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης για τα στελέχη των τοπικών διαχειριστικών λιμενικών αρχών και η οργάνωση επισκέψεων σε λιμάνια που μπορεί να λειτουργήσουν ως κέντρα κατάρτισης».

 

Από αριστερά ο αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Σπύρος Γαλιατσάτος, ο (φιλοξενών) δήμαρχος Μήλου κ. Γεράσιμος Δαμουλάκης και ο αντιπεριφερειάρχης Νησιωτικής Πολιτικής Νοτίου Αιγαίου κ. Γιάννης Μαργαρίτης.