Aς μιλήσουμε για το στίγμα… Πόσο το στίγμα βλάπτει τελικά την ψυχική μας υγεία, την υγεία μας και την ίδια μας την ζωή

Aς μιλήσουμε για το στίγμα… Πόσο το στίγμα βλάπτει τελικά την ψυχική μας υγεία, την υγεία μας και την ίδια μας την ζωή.

Είναι πολλά τα χρόνια που εργάζομαι στον χώρο της ψυχικής υγείας, στην αρχή στον τομέα της αποκατάστασης και τα τελευταία χρόνια στον τομέα της θεραπείας. Αν υπάρχει ένα θέμα που βλάπτει τελικά την ψυχική μας υγεία, είναι αυτό του στίγματος γύρω από τα θέματα που αφορούν την ψυχική υγεία αλλά και την ψυχική ασθένεια.

Φαίνεται πως δεν υπάρχει τίποτε πιο τρομαχτικό από τον φόβο μας μήπως χάσουμε τα λογικά μας. Την ευθύνη του εαυτού μας, της ζωής μας. Όταν υπάρχει έστω η υποψία πως μας συμβαίνει κάτι τέτοιο, χάνουμε την γη κάτω από τα πόδια μας. Όταν ένα πρόβλημα έχει να κάνει με το σώμα μας μπορούμε να το δούμε να το δεχτούμε και ίσως τελικά να το αντιμετωπίσουμε. Μα ότι έχει να κάνει με ψυχολογικούς παράγοντες, μας ξαφνιάζει, μας αποδυναμώνει μας ακινητοποιεί. Μας δημιουργεί την ανάγκη να το καταπνίξουμε να το κρύψουμε, ίσως και να το αγνοήσουμε. Ίσως η πιο επικίνδυνη στάση απέναντι σε οποιοδήποτε ψυχολογικό η ψυχιατρικό πρόβλημα ψυχικής υγείας είναι η άρνησή του. Ή ακόμη χειρότερα η απόκρυψή του. Από τον ίδιο μας τον εαυτό, τα κοντινά μας πρόσωπα και τους άλλους. Είναι αυτονόητο πως η άρνηση χειροτερεύει την εξέλιξη του προβλήματος.

Το ίδιο ισχύει όταν το πρόβλημα αφορά κοντινό μας πρόσωπο. Φαίνεται πως το στίγμα (ο φόβος της τρέλας) μας επηρεάζει τόσο πολύ, σε σημείο να μας ακινητοποιεί. Αυτό που είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου, είναι πως όσο αποφεύγουμε ένα πρόβλημα όχι μόνο λύνεται αλλά διογκώνεται. Ο ψυχολογικός, ο ψυχικός παράγοντας πολλές φορές παραμελείται, ίσως για πολλούς από εμάς δεν κατανοείται. Βρίσκει όμως την λύση ο ίδιος μας ο οργανισμός… Όταν εξαντληθούν όλοι οι βιολογικοί παράγοντες σε ένα πρόβλημα υγείας, τότε η διάγνωση είναι αμείλικτη: Είναι ψυχοωματικό… ¨Έχω κρίσεις πανικού¨. Έχω ψωρίαση¨.

 Η ψυχική μας υγεία είναι πολύ σημαντική, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της υγείας μας. Έχοντας καλή ψυχική διάθεση ζούμε ισορροπημένη ζωή, ανταποκρινόμαστε καλύτερα στις προκλήσεις και τους ρόλους μας και νιώθουμε πως παίζουμε ρόλο στο ταξίδι της ζωής, όσες φουρτούνες και αν συναντήσουμε. Όταν η ψυχική μας διάθεση είναι σταθερά κακή, νιώθουμε ακυβέρνητοι, ευάλωτοι, αδύναμοι… Καταλήγουμε σε ακραίες πράξεις. Απόσυρση, απομόνωση, απόλυτη μοναξιά. Αυτοκαταστροφή.

Παραμερίζοντας τον φόβο της τρέλας, το στίγμα, ανοίγονται δρόμοι. Μπορεί στην αρχή να μην είναι πολλοί φωτεινοί, ούτε εύκολοι. Να δεχτούμε την αδυναμία μας και να ζητήσουμε βοήθεια. Αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε.

Είναι σημαντικό να δεχτούμε πως τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι αναπόσπαστο κομμάτι τη ζωής μας. Μπορούν και επιβάλλεται να αντιμετωπισθούν.

* Κοινωνική Λειτουργός – Σύμβουλος Ψυχικής,Υγείας Υπάλληλος ΟΚΑΠ,
Συντονίστρια 
Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας ΑΜΚΕ ΜΕΤΑΒΑΣΗ