Ο κόσμος του Ληξουρίου και ευρύτερα της επαρχίας Πάλης , όπως και όλης της Κεφαλονιάς έτρεφε σεβασμό και λατρεία για τον παπά Μπασιά. Εκδήλωναν δε απεριόριστη τιμή στο άγιο πρόσωπό του ξέροντας πως πάνω από όλα είναι άνθρωπος που αγίασε και ο Θεός του έδωσε το θείο Χάρισμα της ενόρασις.
Όταν έμαθαν οι Ληξουριώτες ότι ο άγιός τους κοιμήθηκε και πέρασε στην αιωνιότητα μάσα στις αγκάλες του 
Παντοδύναμου, αισθάνθηκαν μεγάλη συγκίνηση και από το απόγευμα τις 6μ .μ, τις 7 Ιουνίου μέχρι τις 8 μ. μ., τις 9 Ιουνίου που τον ενταφίασαν ο κόσμος πήγαινε ασταμάτητος να προσκυνήσει για τελευταία φορά το σώμα του. Η λύπη που προξένησε η φυγή του Αγίου Παναγή για τον άλλον κόσμο ήταν μεγάλη γιατί πέρα από την άγια μορφή του οι πιστοί έχαναν έναν άγιον άνθρωπο. Οι φτωχοί τον ιερέα που έκανε πράξη τα λόγια του ευαγγελίου, και κάθε πονεμένος και αδικημένος το απρόσκλητο στήριγμά του.
Οι εκφράσεις του λαού ήταν ποικίλες και όπως αναφέρει ο ανώνυμος αρθογράφος σε εφημερίδα της εποχής[1], η κωδωνοκρουσία ήταν χαρμόσυνη και κατά την περιφορά του λειψάνου του παπά Μπασιά στους δρόμους του Ληξουρίου, οι ψάλτες θέλοντας να αποδώσουν ύψιστες τιμές έψαλλαν την ψαλμωδία της δοξολογίας «Δόξα εν υψίστοις Θεώ»[2].
Βέβαια στην κηδεία του Αγίου μαζεύτηκε πλήθος κόσμου από όλο το νησί και με κάθε τρόπο έδειχναν την εκτίμηση και την αγάπη προς τον νεκρόν ιερέα που αξιώθηκε από τον Θεόν την χάριν. Κατά το διάστημα που το ιερό λείψανο ήταν στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος, ο ναός μέρα και νύκτα παρέμενε ανοικτός και οι πιστοί εκπλήρωναν την επιθυμία τους να προσκυνήσουν τον Άγιο.
Πριν το πνεύμα του Αγίου φύγει από το φθαρτό της ύλης, ο κλινήρης Παπά Μπασιάς άνοιγε τα μάτια του, σήκωνε τα χέρια του και φώναζε δυνατά λέγοντας: «ένας, δύο, τρείς τάφοι θα ανοίξουν και εν θαύμα, 50 χρόνια ασθενής θα θεραπευθεί»
Αυτά όμως διαδόθηκαν αμέσως μέσα στον κόσμο και οι συγγενείς μίας άρρωστης από το δαιμόνιο, Μαρία Κατσαΐτη από τους Σουλλάρους, την πήγε ο θείος της Αρδαβάνης να προσκυνήσει και έγινε καλά.
Είναι δε αλήθεια ότι όταν κοιμήθηκε εν Χριστώ, ο άγιος ανοίχτηκαν τρεις τάφοι επειδή υπήρξαν προβλήματα με τους συγγενής του, που ήθελαν να πάρουν το λείψανο να το θάψουν σε δικό τους μέρος
Η κηδεία έγινε τις 8 Ιουνίου 1888 από τις 6 μ. μ. έως τις 9, και λαός κρατούσε λαμπάδες. Η νεκρώσιμος ακολουθία εψάλει της 9 Ιουνίου από τις 7π.μ. έως τις 10 π. μ. χοροστάτησε δε ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κεφαλληνίας Γερμανός. Εξεφωνήθησαν δύο επικήδειοι, του Αρχιεπισκόπου Γερμανού Καλλιγά και του καθηγητή Ζήσιμου Γ. Π. Τυπάλδου.
Χειρόγραφες πληροφορίες για την κοίμηση του Αγίου Παναγή.
Ως ήταν φυσικό η κοίμηση του Αγίου λύπησε τους κατοίκους της Κεφαλονιάς αλλά και τους ιερείς, που στάθηκαν ευλαβικά ακόμη μια φορά από τη στιγμή που έμαθαν για τη φυγή του από το υλικό κόσμο για την αιωνιότητα του Θεού. Όπως συνήθιζαν παλαιότερα οι κληρικοί να καταγράφουν τα μεγάλα γεγονότα στα μεσώφυλλα των εκκλησιαστικών βιβλίων, όπως τις φυσικές καταστροφές, σεισμούς, πλημμύρες και ότι άλλο συντάραζε την καθημερινότητά τους, έτσι κάποιοι ιερείς με σύντομο περιεκτικό κείμενο μας πληροφορούν για την κοίμηση του Αγίου Παναγή.
Πρόκειται για χειρόγραφη πληροφορία που αφορά την κοίμηση του Αγίου και που βρίσκεται σε παλιό Πεντηκοστάριον του 1820, φέρει δε την υπογραφή του τότε ιερέας Σπυρίδωνος Τούλιου. Η πληροφορία μου εδόθη από τον Πρωτοπρεσβύτερο Ιωάννης Δ. Μεσολωρά, ο οποίος την συμπεριέλαβε στην Διδακτορική Διατριβή[3]. Τον Πρωτοπρεσβύτερο Ιωάννη Μεσολωρά ενημέρωσε για την πληροφορία αρχικά ο εφημέριος του Ναού Αγίου Νικολάου των Λιβαθινάδων Ληξουρίου, Ιερέας Χαράλαμπος Μαρκέτος αναγράφεται δε σελίδα που αφορά την εορτή των Αγίων Πατέρων και παρατίθεται αυτολεξί. «Τη αυτή ημέρα 1888 Ιουνίου 7 εσώθη ο Ιερομόναχος Παναγής Μπασιάς, μία ώρα πρίν αποθάνη αδιαβάσαμεν τον εσπερινόν δηλαδή τη Τρίτη εσπέρας εις το κελλίον του ήτον ο Ιερεύς Θεόδωρος Κοντομίχαλος, ο Ιερεύς Γερμανός, ο Ιερεύς Σπυρίδων Τούλιος και άλλοι χριστιανοί». Σύμφωνα με τον συγγραφέας το προαναφερθέν Πεντηκοστάριο πιθανόν να έφεραν μαζί τους οι ιερείς οι οποίοι παρευρίσκονταν στο κελί του κατάκοιτου αγίου και του διαβάσανε εσπερινό των Αγίων Πατέρων.
Επίσης στο ίδιο «Πεντηκοστάριο» όπως μας ενημερώνει στην Διδακτορική του Διατριβή, ο πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Μεσολωράς[4], στην τελευταία σελίδα του με ημερομηνία 10 Ιουνίου 1888, βρίσκεται και άλλη χειρόγραφη πληροφορία, που αφορά τον Άγιο Παναγή τον Μπασιά. Την υπογράφει δε ο Ιερέας Σπυρίδων Τούλιος, εφημέριος του ναού του Αγίου Νικολάου των Λιβαθινάδων Ληξουρίου. Παρατίθεται δε η πληροφορία όπως έχει. « Την αυτήν ημέρα (τη 8η Ιουνίου) κατέβησαν σχεδόν όλα τα χωρία της Πάλλης και πλείστοι κάτοικοι της πόλεως Αργοστολίου όπου την έκτην μεσημβρινήν ώραν εσυκώθη το λείψανον, και το περιέφερον λιτανεύοντες όλην την πόλιν επανέφερον δε το λείψανον την εννάτην εις την Εκκλησίαν, του λαού περιμένοντος την έναρξην της δευτέρας επισήμου.. ήτις και ετελέσθη με πολλήν κατανυξιν και ευλάβειαν, την.. ετελέσθη δεύτερον συλλείτουργον συνελειτούργησαν δε, ο …μένος της Μονής Κηπουραίων Δανιήλ.. ο Ιερομόναχος Σ. Τούλιος, και ο Ιερομόναχος Γεράσιμος Καστρινός, ολιγ.. ρου παρελθόντος ενεφανίσθη ο Αρχιερεύς Γερμανός, όπου ήρχισε την νεκρώσιμον ακολουθίαν, μετά δε το τέλος αυτής εξεφώνησεν επιτάφιον λόγον παραστήσας τον Ιερόν βίον του Νεκρού, μετά ταύτα ο Καθηγητής Ζώσιμος Ποβερέτος έτερον επιτάφιον λόγον, έλαβε τέλος η ακολουθία, το δε ιερόν λείψανον έμενε άταφον έως τας οκτώ Μ. Μ. όπου οι ριστιανοί ήρχισαν τον ασπασμόν, το ιερόν λείψανον ήτον άταφον 55 ώρες μακάριοι δε οι οφθαλμοί εκείνοι οίτινες θα αξιωθώσι να ιδώσι τον μνησθέντα όσιον θαυματουργούντα, και πάλιν εν τω κόσμω.
Τη 10 δεκάτη Ιουνίου 1888 Σπυρίδων ιερεύς τα έγραψε».
Αναζητώντας άγνωστες πηγές και μαρτυρίες για τον άγιο Παναγή τον Μπασιά προστέθηκε ακόμη μία η οποία και φανερώθηκε με τη χάρη του Αγίου για να γίνει γνωστή και να δείξει πόσο τον σέβονταν και τον εκτιμούσαν ως αγία μορφή στο τόπο που έδρασε και αγίασε.
Η γραπτή μαρτυρία υπάρχει στο πίσω μέρος ενός «Πεντοκοσταρίου» που είναι και αυτό της ίδια έκδοσης με το πιο πάνω αναφερθέντα, του 1820 και ανήκει στον θεολόγο καθηγητή Γεράσιμο Συνοδινό του Δημητρίου-Παναγή, και ο οποίος ευγενώς μου πρόσφερε την πληροφορία.
Μεταφέρεται ακολούθως όπως έχει με το μονοτονικό σύστημα γραφής.
« 1888 Ιουνίου 7 ημέρα Τρίτη τάς ώρας 5΄μετά μεσημβρίας Ανεπαύθη εν Κυρίω ο πανσεβάσμιος κ΄ ενάρετος Ιερομόναχος Παναγής Τυπάλδος Μπασιάς κ΄ την ακόλουθον ημέραν τάς 8 του μηνός του έκαμαν την εκφοράν του ιερού λειψάνου του εις όλην την πόλιν ληξουρίου. Τάς ώρας 5΄ μετά μεσημβρίαν άπαντες προς χάριν σεβασμού τε κ ευλαβείας κ την ακόλουθον ημέραν τα 9΄του μηνός ήλθεν ο Αρχιερεύς εις ληξούριον κ΄ έψαλλον την νεκρόσυμον αυτού ακολουθίαν εις τον Ναόν του Αγίου Σπυρίδωνος κ΄ με μεγάλον κόπον κ΄στενοχωριαν από το πλύθος των ανθρώπων ηδύναντο να περιμένουν να ασπάζονται τάς εναρέτους αυτού χείρας κ΄ τόν ενταφίασαν τάς 7 ώρας μετά μεσημβρίαν χωρίς καμιάν ανθρώπινον δυσοδίαν. η ευχή του εις άπαντας τους χριστιανούς κ΄ήτον ετών 88.
Παναγής Ιερομόναχος Μαντζαβίνος Πολλάτος
έγραψα τήν παρούσαν ενθύμησιν».
Μέρος από το βιβλίο μου, «Ο Άγιος Παναγής ο εκ Κεφαλληνίας- παπα- Μπασιάς 1801-1888, Ληξούρι 2017»
[1] Βλ. Κεφαλονίτική Εφημερίδα στην ίδια έκδοση , «Νέα Κεφαλλονιά» ,έτος ΣΤ., αριθ. Φύλ. 140, Αργοστόλι 11 Ιουνίου 1888, σ.σ. 2-3
[2] Ο. π. Ο ανώνυμος αρθογράφος σχολιάζει το γεγονός και λέει ότι ο ωραιότατος ύμνος αυτός ψάλλεται για την λατρεία και δόξα του Θεού και όχι για τα λείψανα. Φυσικά ο αρθογράφος σχολιάζει
και άλλα σύμβαντα που αφορούν την περιπέτεια της ταφής της σορού του Αγίου.
[3]π. Μεσολωράς Ιωάννης Δ, Το έντυπο Πεντηκοστάριο και η εκδοτική εξέλιξή του- Συμβολή στην ιστορία του Ορθοδόξου Ελληνικού Λειτουργικού βιβλίου. Αθήνα 2003 σ.σ. 269-270
[4] Ό. Π.
