Το 1ο Γενικό Λύκειο Αργοστολίου την Πέμπτη 27-10-2011 στο πρόγραμμα της Σχολικής γιορτής της 28ης Οκτωβρίου εκάλεσε τότε τον αείμνηστο δικηγόρο Παναγή Γεράκη και μίλησε για το έργο και την δράση του καθηγητή του Ευθύμιου Γερ. Κουρούκλη, «Ενός υπέροχου ανθρώπου, καινοτόμου φιλολόγου, σεμνού, αγωνιστή, πατριώτη, ΗΡΩΑ», τον οποίον εκτέλεσαν οι Γερμανοί.

 

Στην ίδια ομιλία ο Παναγής Γεράκης αναφέρθηκε στην Κατάληψη της Κεφαλονιάς και των άλλων Επτανήσων το 1943 από τους Γερμανούς ναζιστές και τους Ιταλούς φασίστες, από τους οποίους ο τόπος μας υπέστη τα πάνδεινα, με εκβιασμούς, συλλήψεις, φυλακίσεις, εξευτελισμούς και με ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ, ενώ σχεδίαζαν και την προσάρτηση των νησιών μας στην Ιταλία!

 

Επίσης, οι Ιταλοί έδιναν στους συμπατριώτες μας να φάνε κλεμμένες σάπιες σταφίδες και αυτοί τρώγανε τις καλές.

 

Στην ομιλία του, ο Παναγής Γεράκης αναφερόμενος στους ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ των νησιών μας, ανέφερε -εκτός των άλλων-και τα ακόλουθα:

 

Την κήρυξη του Πολέμου της Φασιστικής Ιταλίας κατά της Ελλάδας υποδεχθήκαμε με πατριωτική έξαρση και ενθουσιασμό όπως όλοι οι Έλληνες. Μετά την κατάληψη των Επτανήσων από τους Ιταλούς Φασίστες αυθόρμητα αντιδράσαμε στις μεθοδεύσεις προσάρτησης των Νήσων στην Ιταλία, κατασχίζοντες τις επικολώμενες στους τοίχους αφίσσες των κατακτητών, σαμποτάροντας και αντιδρώντες με σθένος ενσυνείδητα στον μελετώμενο αφελληνισμό μας. Η καθολική μαθητική αντίσταση ώρθωσε υπερήφανο ανάστημα. Στην ομοψυχία οφείλουμε την επιτυχία των στόχων της μαθητικής αντίστασης. Για την δράση μας οι αποφάσεις ήτανε ομόφωνες από Συνέλευση στην οποία μετείχαμε ανένταχτοι, μέλη της Μ.Α.Ν. (Μαθητικής Αντιστασιακής Νεολαίας που ίδρυσε ο συμμαθητής μας Βασ. Μεταξάς) και σύνδεσμοι του Ε.Α.Μ. (Ν. Μαράτος, Διον. Γερολυμάτος). Τον Νοέμβριο 1941 ο ενωματάρχης μου στους Προσκόπους Άγγελος Σταματάτος συγκρότησε τριάδα από τον ίδιο, το Μίμη Γιαννόπουλο και εμέ (Παναγή Γεράκη) κατά το τριαδικό σύστημα της Φιλικής Εταιρίας. Το τίμημα της μαθητικής αντίστασης για την τάξη μας του Γυμνασίου Αρρένων ιδιαίτερα βαρύ. Oι Γερμανοί συνέλαβαν την 17-12-1941 και την 7-2-1942 εξετέλεσαν στην Θεσσαλονίκη με άλλους πατριώτες τον αείμνηστο καθηγητή μας Ε. Κουρούκλη.

Πέντε άλλους συμμαθητές μας τον Μαρίνο Λιναρδάτο, Σπύρο Βαβάση, Σπυράγγελο Παπαναστασάτο, Παναγή Πανταζάτο και Διονύσιο Νεόφυτο εξετέλεσαν αργότερα οι Γερμανοί στην Κεφαλονιά για την πατριωτική δράση τους. O Χριστόφορος Σπηλιώτης επιβαίνων του σκάφους «Υπαπαντή» όταν τούτο προσέκρουσε σε νάρκη εφονεύθηκε. Πολλούς άλλους από το Γυμνάσιο Αρρένων, Θηλέων και Εμπορική Σχολή τους εδίωξαν, εξώρισαν, εφυλάκισαν και απέβαλαν από τα σχολεία τους. Όταν αποφοιτήσαμε το έτος 1943 από το Γυμνάσιο συγκροτήσαμε την Φ.Ε.Κ. (Φοιτητική Ένωση Κεφαλληνίας).

Κάθε χρόνο από το έτος 1983 μέχρι σήμερα κατά τις ημερομηνίες 17 – 19 Αυγούστου οι συμμαθητές της 1ης Τάξης του Εξαταξίου (Γυμνασίου Αρρένων, Θηλέων και Εμποροναυτικής Σχολής) πραγματοποιούμε συνεστίαση στην οποία αναπολούμε τα μαθητικά χρόνια μας με τους συμμαθητές και καθηγητές μας και πολλές φορές τελούμε μνημόσυνα για τους θανόντες. Συμμαθητής μας στο Α’ Δημοτικό Σχολείο ήτανε και ο Μίκης Θεοδωράκης, τον οποίον εκάστοτε καλούμε. Όταν ο Μίκης έρχεται στην Κεφαλονιά καλεί τους συμμαθητές του και συνατώμεθα.

Η τοπική εφημερίδα Ημερήσιος στο αρ. 1181, χρόνος 4ος της 5-9-1996 φύλλο της γράφει: «Από το 1983 καθιερώθηκε και έγινε θεσμός η ετήσια συνεστίαση των μαθητών που αποφοίτησαν από το εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων Αργοστολίου τον Ιούνιο 1943. Είναι μια τάξη που έδωσε δείγματα συνέπειας πατριωτικής-αντιστασιακής δράσης και πάνω απ’ όλα εθνικής συμφιλίωσης. Oύτε καν η κοσμοϊστορική σύγκρουση ιδεών δεν διέσπασε τον αγώνα τους, αντίθετα όλοι οι μαθητές έδρασαν ενωμένοι κατά των Ιταλών Φασιστών και Γερμανών Ναζιστών κατακτητών, όλοι μαζί είτε οργανωμένοι σε αντιστασιακές οργανώσεις είτε αδέσμευτοι ή μεμονωμένοι. Στην φετινή συνεστίαση που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο 1995 στο Αργοστόλι και εσημείωσε τις περισσότερες μέχρι σήμερα συμμετοχές συμμαθητών έγινε δεκτή πρόταση ν’ αναρτηθεί στα Σχολεία Μέσης εκπαίδευσης Αργοστολίου πίνακας με τα ονοματεπώνυμα του φιλόλογου-καθηγητή τους Ευθύμιου Κουρούκλη και των πέντε μαθητών της τάξης αυτής που εφονεύθηκαν από τους Γερμανούς Ναζιστές και παράλληλα να φιλοτεχνηθεί γλυπτή παράσταση της μαθητικής αντίστασης στο Αργοστόλι».

Η Μεραρχεία Acqui των Ιταλών φασιστών-κατακτητών

Oι μαθητές που εδιώχθησαν από τους κατακτητές για την δράση τους, αναγκάσθηκαν να υποβληθούν σε εξέταση εκ των υστέρων ως κατ’ ιδίαν διδαχθέντες προς απόκτηση του απολυτηρίου του Γυμνασίου. Πλην άλλων στην αρ. 3/7-12-1943 πράξη του Συλλόγου των Διδασκόντων του Γυμνασίου Αρρένων αναφέρονται 28 μαθητές.

Είχα ακόμη την τιμή να καταθέσω τις εμπειρίες μου σε άλλο επιστημονικό Συνέδριο που οργανώθηκε από τον τότε Δήμο Πυλαρέων στην Αγία Ευφημία 1-4 Σεπτεμβρίου 2005 «Η Πύλαρος στο Διάβα του χρόνου» με τιμώμενο τον συμμαθητή μας Διονύσιο Κουγιανό. Μεταξύ άλλων επεσήμανα: «Η ιστορική τάξη μας που με όραμα και ιδεώδη ξεσήκωσε όλους τους μαθητές των Γυμνασίων Αρρένων, Θηλέων και Εμπορικής Σχολής Αργοστολίου και αντισταθήκανε κατά των Ιταλών Κατακτητών που επεδίωκαν την Προσάρτηση της Επτανήσου στην Ιταλία και τον εξιταλισμό των μαθητών και στην συνέχεια κατά των Γερμανών Κατακτητών.

Την 1-5-1942 με διαταγή τους οι Ιταλοί Κατακτητές κατάργησαν την γιορτή της Πρωτομαγιάς και μας υποχρεώσανε να προσέλθουμε στα μαθήματά μας, αλλά εμείς απείχαμε και ο κύριος όγκος των μαθητών πορευθήκαμε προς τον κήπο Νάπιερ και συνέχεια στον Λόφο Αγίου Αθανασίου.

Oμάδα μαθητών της τάξης μας πήγανε στον Μακρύ Γιαλό και οι Ιταλοί τους περιεκύκλωσαν και τους συνέλαβαν.

Τρίτη ομάδα πήγε στον Πλατύ Γιαλό τους συνέλαβαν κι αυτούς, καθ’ οδόν συνέλαβαν και άλλους και τους οδηγήσανε όλους στην Καραμπινιερία (στην Κεντρική Πλατεία Αργοστολίου, στην οικοδομή Φλωράτου) συνολικά περί τα 100 άτομα. Το βράδυ τους ενέκλεισαν στις εγκληματικές Φυλακές Αργοστολίου, αλλά τις μεταμεσονύκτιες ώρες 12,30-13 π.μ. τους απέλυσαν. Μετά την 1-5-1942 αρχίσαμε συστηματικότερη οργάνωση. Με συνεργασία όλων γενικά των ανένταχτων μαθητών, του Ε.Α.Μ. και της Μ.Α.Ν. συνεχίσαμε την καθολική αντιστασιακή δράση με όλους τους μαθητές (Γυμνασίων Αρρένων, Θηλέων και Εμπορικής).

Τις αποφάσεις μας παίρναμε στο ισόγειο του σπιτιού του Γεράκη στο Λιθόστρωτο και στην Εκκλησία Υπαπαντής στο Αργοστόλι, όπου συναντώμεθα με όλες τις προφυλάξεις.» Όταν μετά την αποχή της Πρωτομαγιάς επανήλθαμε στα Σχολεία μας, ο Ιταλός επιθεωρητής Ρουφίνι μας εκάλεσε στο αμφιθέατρο και μας έκαμε παρατηρήσεις και αλλαζωνικά μας είπε ότι παίρνουν την σταφίδα (την μαύρη Κορινθιακή που ελεηλάτησαν από τις Ελληνικές Αποθήκες του Α.Σ.O.) και μας την δίνουν, ενώ σε μας έδιναν την σάπια-κατεστραμμένη και αυτοί κράταγαν και έτρωγαν την καλή. Όταν μας έλεγε αυτά όλοι οι μαθητές του Γυμνασίου Αρρένων αποδοκιμάσαμε τον Ρουφίνι σέρνοντας τα πόδια μας στο δάπεδο, σφυρίζοντας και φωνάζοντας. Στην συνέχεια μας υποχρέωσε να διερχόμεθα από τις δύο εξόδους του Γυμνασίου και να χαιρετούμε «φασιστικά». Oι περισσότεροι όμως για ν’ αποφύγουμε πηδάγαμε από την πλάκα των αποδυτηρίων-τουαλεττών και τον δυτικό τοίχο.

Γι’ αυτό αποφασίσαμε και πετάξαμε στο προαύλιο την μαύρη σταφίδα που μας μοίραζαν οι Ιταλοί. Πετάξαμε ακόμη κουπόνια σισσιτίου που μας έδιναν για να πίνουμε ένα «ζουμί» χωρίς περιεχόμενο και τέλος επειδή για να μας δελεάσουν μας προσέφεραν δωρεάν κρατικές υποτροφίες στην Ιταλία ανωτάτης παιδείας αποφασίσαμε και απορρίψαμε στο προαύλιο τα βιβλία που μας διένειμαν οι Ιταλοί δωρεάν, εκμαθήσεως της Ιταλικής γλώσσας.  Κανένας μαθητής ή μαθήτρια δεν υπέκυψε στις δελεαστικές προτάσεις, ούτε εδεχθήκαμε την οποιαδήποτε βοήθεια για την φοίτησή μας στα Ελληνικά Σχολεία μας διατηρώντας υψηλό το εθνικό μας φρόνημα. Κατά τις Εθνικές Επετείους και σημαντικά πολεμικά γεγονότα αναγράφαμε συνθήματα στους τοίχους «Ζήτω η 25η Μαρτίου», «Ελευθερία ή Θάνατος», «Ζήτω η 28η Oκτωβρίου-OΧΙ» κ.α., συντάσσαμε προκηρύξεις εθνικού περιεχομένου και τις μοιράζαμε. Για τις αποφάσεις μας προειδοποιούσαμε τον Γυμνασιάρχη μας Θεόδωρο Γιαννάτο και άλλους καθηγητές Σπύρο Παγουλάτο, Αριστείδη Σουρή, Θάνο Γαλιατσάτο, Πολύβιο Λαδά, κ.α. καθιερώνοντας την Εθνική Συμφιλίωση και Oμοψυχία. Από την αντίστοιχη τάξη μας της Εμπορικής Σχολής οι Ιταλοί συνέλαβαν τον Γεράσιμο Μουσούρη, Αλέκο Τσουρουνάκη, Γεράσιμο Λαδικό, Γεράσιμο Γοργορίνη, Βασίλειο Λουκάτο, Σπηλιώτη Χριστόφορο, Γεράσιμο Γεωργόπουλο κ.α., τους ενέκλεισαν στις εδώ Φυλακές και στην συνέχεια της Κερκύρας (Λαζαρέτο) μέχρι την 8-9-1943 ότε αφέθηκαν ελεύθεροι μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας υπό τον Στρατηγό Μπαντόλιο με τις Συμμαχικές Δυνάμεις. O Βασίλης Μεταξάς εκρύπτετο «φυγοδικούσε» στο υπόγειο της οικοδομής Διομήδη Σπινέλλη στο Αργοστόλι, αλλά δεν τον συνέλαβαν.

Oι Νικόλαος Μαράτος και Νίκος Μπαζίγος εκρύπτοντο κι αυτοί, αλλά τους συνέλαβαν οι Ιταλοί τους εκλείσανε στις εδώ φυλακές και στην συνέχεια της Κερκύρας (Λαζαρέτο) και από εκεί σε Στρατόπεδο της Νοτίου Ιταλίας.

Με την συνθηκολόγηση Μπαντόλιο 8-9-1943 αφέθηκαν ελεύθεροι και κατετάγησαν στον Στρατό Μέσης Ανατολής, ο Ν. Μαράτος στον αντιτορπιλικό «Κρήτη» και ο Ν. Μπαζίγος στην Αεροπορία. Πολλούς μαθητές απέβαλαν δια παντός οι Ιταλοί με διαταγή του Επιθεωρητή Ρουφίνι από το Γυμνάσιο Αρρένων γιατί αντέδρασαν στα μέτρα των Ιταλών καταπνίξεως του Εθνικού μας φρονήματος και εξιταλισμού μας και πλην άλλων απέβαλαν τους Παναγή Νικολάου Τρωϊάννο, Γ. Θεοτοκάτο, Ευστάθιο Π. Τραυλό, Γεώργιο Σ. Μιχαλιτσιάνο, Γεράσιμο Σκιαδαρέση, Παρασκευά Π. Κουτροκόη, Νικόλαο Β. Βελισσαρίου, Φίλιππο Κ. Μοντεσάντο, Γεράσιμο-Ελευθέριο Σ. Ραζή, Ευάγγελο Λ. Κουνάδη, Γεράσιμο Χ. Δανελάτο, Αλέξανδρο Σ. Κοζάτσα, Διονύσιο Γ. Μεταξά-Μαριάτο, Γεώργιο Χαρ. Γαϊτανίδη, Σπυράγγελο Α. Καλό, Γεράσιμο Π. Βουτσινά, Ευάγγελο Α. Πυλαρινό, Διονύσιο Γ. Κυριακάτο, Γεράσιμο Η. Πεντόγαλο, Βασίλειο Ν. Μεταξά, Σπυράγγελο Παπαναστασάτο, Διονύσιο Π. Γερολυμάτο, Ιωάννη Ερ. Καλογηράτο, Παναγή Μ. Σπυράτο, Φωτάγγελο Π. Καλλιβωκά, Γεράσιμο Ν. Μποζά, Νικ. Μαράτο κ.α. Από το Γυμνάσιο Θηλέων απέβαλαν με διαταγή της Ιταλίδας Γυμνασιάρχη Τεσκάρη πλέον των 4 μαθητριών και πλην άλλων την Μοιράννα Γεράκη, Σίσση Αλιβιζάτου, Αικατερίνη Χάλδα κ.α. και από την Εμπορική Σχολή πολλούς και μεταξύ άλλων τους άνω φυλακισθέντες Γεράσιμο Μουσούρη, Γεράσιμο Γοργορίνη, Αλέκο Τσουρουνάκη, Γεράσιμο Λαδικό, Βασίλειο Λουκάτο, Γεράσιμο Γεωργόπουλο, Νίκο Μπαζίγο, Χριστόφορο Σπηλιώτη, Γιάννη Στεφανίτση κ.ά.

➤ ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΠΑΝΑΓΗΣ ΓΕΡΑΚΗΣ

Ο αείμνηστος δικηγόρος Παναγής Γεράκης

 

Ο αείμνηστος μαχητής, δικηγόρος και βουλευτής Παναγής Γεράκης κατά τη διάρκεια της Ιταλικής Κατοχής, έλαβε ενεργά μέρος στην Αντίσταση κατά του ξένου κατακτητή, αρχικά ως μεμονωμένος αγωνιστής και συνεργαζόμενους με γνωστούς και φίλους, που άνηκαν στο ΕΑΜ και άλλες αντιστασιακές οργανώσεις.

 

Oι Ιταλοί τον συνέλαβαν για τη δράση του και τον βασάνισαν. Η αντιστασιακή του δράση ήταν πλούσια και ξεκινούσε από μαθητική αποχή από τα μαθήματα, ως αναγραφή συνθημάτων στους τοίχους, πέταγμα σάπιας σταφίδας, πέταγμα βιβλίων εκμάθησης της ιταλικής γλώσσας κ.ά. Για τη δράση του αυτή τιμήθηκε με Πιστοποιητικό από τη Νομαρχία Κεφαλληνίας.

 

O Παναγής Γεράκης γεννήθηκε στο Αργοστόλι στις 24-9-1925 και ήταν γιός του Κωνσταντίνου Γεράκη (δικηγόρος, βουλευτής Κραναίας και δήμαρχος Αργοστολίου) και της Ελένης Καβαλλιεράτου.

 

Ήταν απόγονος του Κωνσταντίνου Γεράκη-Φάλκον (1647-1688) που υπήρξε αναμορφωτής του Σιάμ, γνωστός ως το «Γεράκι του Σιάμ», ο οποίος έφθασε μέχρι το ανώτατο αξίωμα του πρωθυπουργού της Χώρας, επί Βασιλείας Ναράι το 1683.

 

2 φορές βουλευτής και πρωταγωνιστής όλων των Αγώνων της Κεφαλονιάς

Στις εκλογές που θα γίνονταν στις 27-5-1967 η ΕΡΕ τον είχε επιλέξει ως υποψήφιο βουλευτή του Συνδυασμού της στο Νομό Κεφαλληνίας και Ιθάκης. Η χούντα της 21ης Απριλίου 1967 όμως ματαίωσε τις εκλογές.

 

Η πρώτη του αντίδραση απέναντι στη δικτατορία ήταν η άρνησή του στις 25-4-1967, να αναλάβει δήμαρχος Αργοστολίου, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι έχει επιλέξει την οδό των αιρετών αξιωμάτων. Και κατόπιν όμως, η αντιδικτατορική δράση του Παναγή Γεράκη ήταν σημαντική και για το λόγο αυτό συνελήφθη κατ’ επανάληψη και προφυλακίστηκε, για να απελευθερωθεί ύστερα από κινητοποίηση της Διεθνούς Ενωσης Νομομαθών και της Ενωσης Διεθνούς Αμνηστείας.

 

Από το Δεκέμβριο του 1967 βρισκόταν σε συνεχή επαφή με πολιτικούς ηγέτες, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Ηταν μέλος και εκπρόσωπος στην Κεφαλονιά της Συντονιστικής Επιτροπής Αποκατάστασης Δημοκρατικής Νομιμότητας και διένειμε έντυπά της, καθώς και έντυπα που τύπωνε ο ίδιος. Με την υπ’ αριθμόν Ε. 9800/22-8-89 απόφαση της Νομαρχίας Κεφαλληνίας, αναγνωρίστηκε ως αγωνιστής κατά της δικτατορίας. Τον Ιούλιο του 1974 επιστρατεύτηκε, ως έφεδρος υπολοχαγός, κατά τη διάρκεια των πολεμικών γεγονότων της Κύπρου.

 

O αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής περιέλαβε τον Παναγή Γεράκη στον Συνδυασμό της Ν.Δ. στις εκλογές του 1974 και έτσι, στις 17-11-1974 εκλέχθηκε βουλευτής Κεφαλληνίας και Ιθάκης.

 

Μαχητής μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του στάθηκε ο Παναγής Γεράκης, ο οποίος «έφυγε» στις 13-2-2014 σε ηλικία 89 χρόνων, μέσα στο Δικαστικό Μέγαρο της Πάτρας, ενώ περίμενε το ασανσέρ για να μεταβεί σε δικαστική αίθουσα του Εφετείου, στο οποίο θα εκδικαζόταν υπόθεση που χειριζόταν ως δικηγόρος.

 

O Παναγής Γεράκης ήταν παντρεμένος με τη Γερασιμούλα Κουμαριώτη με την οποία απέκτησε την κόρη του Μαριάντζη, η οποία έφυγε νωρίς από τη ζωή, ενώ ήταν φοιτήτρια.