Συνέχεια στην παρέμβαση που είχε κάνει για την απογραφή του 2011 στις 11 Ιανουαρίου 2013 για το Νομό μας (Βλ. «Η» 12/1/13), έδωσε χθες ο τ. δήμαρχος και περιφερειακός σύμβουλος κ. Μάκης Φόρτες, με μελέτη του για την απογραφή του 2011 μόνον στην Κεφαλονιά.
Η μελέτη του κ. Φόρτε, που αναρτήθηκε στο Kefaloniapress, αναφέρει τα εξής:
Απογραφή 2011: Αν και το Αργοστόλι κρατάει το σκήπτρο της ελκυστικής πρωτεύουσας η Κεφαλονιά και πληθυσμιακά έχει πάρει την κατιούσα!
Του Μάκη Φόρτε
1. Η Κεφαλονιά άρχισε και πάλι την κατιούσα πορεία
2. Η απογραφή ανά δημοτική και τοπική ενότητα στο Δήμο Κεφαλονιάς
3. Δύο Δημοτικές Ενότητες με αύξηση, έξι σε μείωση
4. Αργοστόλι-Λειβαθώς σε αυξητική πορεία διαμορφώνουν το πολιτικό σκηνικό
5. Το Ληξούρι με αρνητική πορεία χάνει και στην απογραφή
6. Oι αυξήσεις και οι μειώσεις στα χωριά
7. Σε νέο ρόλο τα χωριά
8. Το Αργοστόλι επιβεβαιώνεται ως δυναμικό αστικό κέντρο
9. Τα πάνω-κάτω έρχονται στα εκλογικά του Δήμου Κεφαλονιάς
10. Oδυνηρή η απώλεια του δεύτερου βουλευτή εξ αιτίας …ΤΕΙ!
1. Η Κεφαλονιά άρχισε και πάλι την κατιούσα πορεία
Στις αρχές του χρόνου είχα αναφερθεί στα αποτελέσματα της απογραφής του 2011 στο νομό της Κεφαλονιάς και τις επιπτώσεις των νέων δημογραφικών δεδομένων στην Περιφέρεια, στο Νομό και στο Δήμο-νησί.
O Δήμος Κεφαλονιάς (το νησί της Κεφαλονιάς) από 36.404 κατοίκους το 2001 κατέγραψε το 2011 μόλις 35.801 κατοίκους, είχε δηλαδή μετά από πολλά χρόνια μείωση 603 κατοίκων που αντιστοιχεί σε 1,66%.
Θα επισημάνω και πάλι:
Η Κεφαλονιά και κατ’ επέκταση ο νομός Κεφαλονιάς μετά από πολλά χρόνια (από τη δεκαετία του ’70) εμφανίζει πληθυσμιακή μείωση.
Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι στους 35.801 κατοίκους της Κεφαλονιάς περιλαμβάνονται κάποιες χιλιάδες αλλοδαποί, το συγκρίσιμο μέγεθος είναι το πληθυσμιακό ναδίρ το 1981 με τους 27.649 κατοίκους (το 1951: 47.369, το 1961: 39.793, το 1971: 31.790, το 1991: 29.344, το 2001: 36.404).
Το επίφοβο είναι ότι με την οικονομική κρίση οι δημογραφικές απώλειες θα πάρουν (παίρνουν ήδη…) καταιγιστικό ρυθμό, ιδιαίτερα στους νέους και θα επέλθει γι’ άλλη μία φορά δημογραφική κατάρρευση, μετά τα πέτρινα χρόνια που ακολούθησαν τον πόλεμο, τον εμφύλιο, τους σεισμούς του ’53, όταν από τις 66.489 το 1940 φθάσαμε στις 27.649 το 1981!
Μιά τέτοια εξέλιξη όμως τούτη τη φορά θα είναι η ολοκληρωτική καταστροφή για την Κεφαλονιά, αφού τούτη τη φορά (ίσως και η μοναδική στην ιστορία) ο πρωτογενής τομέας έχει εντελώς φυλλορροήσει!
Θα καταντήσει, στην κυριολεξία το νησί τουριστικό θέρετρο 6 μήνες το χρόνο, με εισαγόμενους εργαζόμενους και προϊόντα εισαγωγής. Με καμία παραγωγική δραστηριότητα πέρα από τον τουρισμό και με επενδύσεις σε αυτόν μόνο από ξένους επενδυτές-ήδη δεν υπάρχει κανένα επενδυτικό ενδιαφέρον εκτός τουρισμού (και όχι μόνο λόγω κρίσης), οι δε δημόσιες επενδύσεις έχουν μηδενιστεί ενώ αυτές των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων προμηνύονται με το ΕΣΠΑ 2014-2020 ισχνές. Τους υπόλοιπους 6 μήνες το μέλλον της Κεφαλονιάς θα είναι μία απέραντη έρημο, με σπίτια κλειστά και χωριά εγκαταλειμμένα.
Ηδη η Κεφαλονιά είναι από τις πλέον αραιοκατοικημένες περιοχές στην Ελλάδα, με την πυκνότητα του πληθυσμού να είναι η μικρότερη στα Επτάνησα μετά την Ιθάκη με μόλις 45,52 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο!
Oι συνέπειες είναι προφανές ότι θα είναι ολέθριες για την κοινωνική συνοχή, την πολιτιστική ζωή και το πολιτικό σύστημα. Η ερημοποίηση της Κεφαλονιάς έχει ήδη ξεκινήσει με την αποψίλωση των υπηρεσιών (κυρίως στην περιοχή του Ληξουριού), την διάλυση του ΤΕΙ και την προδιαγεγραμμένη κατάργηση της Ναυτικής Σχολής, τις προβληματικές αεροπορικές και ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, το νέκρωμα κάθε οικοδομικής δραστηριότητας και την καθίζηση της επαγγελματικής δραστηριότητας.
2. Η απογραφή ανά Δημοτική και Τοπική Ενότητα στο Δήμο Κεφαλονιάς
Στο σημερινό κείμενο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της απογραφής ανά Δημοτική και Τοπική Ενότητα στο Δήμο Κεφαλονιάς που ταυτίζεται με το νησί και θα ακολουθήσουν τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις αυξομειώσεις του πληθυσμού.
Σε παρένθεση είναι ο πληθυσμός το 2001 και με υπογράμμιση όπου υπάρχει αύξηση πληθυσμού.
Δήμος Κεφαλονιάς 35.801 (36.404)
Δημοτική Ενότητα Αργοστολίου 13.237 (12.589)
Δημοτική Κοινότητα Αργοστολίου 10.633 (9.522)
Τοπική Κοινότητα Αγκώνος 159 (202)
Τοπική Κοινότητα Δαυγάτων 66 (128)
Τοπική Κοινότητα Διλινάτων 496 (739)
Τοπική Κοινότητα Ζόλων 101 (167)
Τοπική Κοινότητα Θηναίας 169 (362)
Τοπική Κοινότητα Κουρουκλάτων 76 (123)
Τοπική Κοινότητα Νυφίου 41 (96)
Τοπική Κοινότητα Τρωιανάτων 223 (175)
Τοπική Κοινότητα Φαρακλάτων 1.058 (852)
Τοπική Κοινότητα Φάρσων 215 (263)
Δημοτική Ενότητα (Ελειού-Πρόννων) 3.677 (3.840)
Δημοτική Κοινότητα Πόρου 1.176 (1.237)
Τοπική Κοινότητα Αγίας Ειρήνης 314 (363)
Τοπική Κοινότητα Αγίου Νικολάου 96 (181)
Τοπική Κοινότητα Αργινίων 15 (39)
Τοπική Κοινότητα Βαλεριάνου 302 (262)
Τοπική Κοινότητα Μαρκοπούλου 277 (272)
Τοπική Κοινότητα Μαυράτων 139 (159)
Τοπική Κοινότητα Ξενοπούλου 108 (214)
Τοπική Κοινότητα Πάστρας 173 (243)
Τοπική Κοινότητα Σκάλας 923 (700)
Τοπική Κοινότητα Χιονάτων 154 (170)
Δημοτική Κοινότητα Ερίσου 1.472 (1.963)
Τοπική Κοινότητα Αντιπάτων Ερίσου 191 (209)
Τοπική Κοινότητα Ασου 88 (122)
Τοπική Κοινότητα Βαρέος 36 (52)
Τοπική Κοινότητα Βασιλικάδων 130 (150)
Τοπική Κοινότητα Καρυάς 28 (41)
Τοπική Κοινότητα Κοθρέα 80 (133)
Τοπική Κοινότητα Κομιτάτων 73 (126)
Τοπική Κοινότητα Μεσοβουνίων 74 (136)
Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου 38 (56)
Τοπική Κοινότητα Πατρικάτων 33 (102)
Τοπική Κοινότητα Πλαγιάς 70 (83)
Τοπική Κοινότητα Τουλιάτων 336 (306)
Τοπική Κοινότητα Φισκάρδου 295 (447)
Δημοτική Ενότητα Λειβαθούς 5.745 (4.663)
Τοπική Κοινότητα Βλαχάτων Εικοσιμίας 853 (728)
Τοπική Κοινότητα Καραβάδου 432 (244)
Τοπική Κοινότητα Κεραμειών 334 (379)
Τοπική Κοινότητα Λακήθρας 662 (426)
Τοπική Κοινότητα Λουρδάτων 170 (160)
Τοπική Κοινότητα Μεταξάτων 504 (493)
Τοπική Κοινότητα Μουσάτων 318 (197)
Τοπική Κοινότητα Περατάτων 800 (564)
Τοπική Κοινότητα Πεσάδας 407 (327)
Τοπική Κοινότητα Σβορωνάτων 710 (674)
Τοπική Κοινότητα Σπαρτιών 555 (471)
Δημοτική Ενότητα Oμαλών 840 (1.053)
Δημοτική Κοινότητα Oμαλών 840 (1.053)
Δημοτική Ενότητα Παλικής 7.098 (7.836)
Δημοτική Κοινότητ α Ληξουρίου 4.301 (3.940)
Τοπική Κοινότητα Αγίας Θέκλης 235 (417)
Τοπική Κοινότητα Αθέρος 129 (217)
Τοπική Κοινότητα Δαμουλιανάτων 135 (157)
Τοπική Κοινότητα Καμιναράτων 219 (347)
Τοπική Κοινότητα Κατωγής 377 (407)
Τοπική Κοινότητα Κοντογενάδας 92 (154)
Τοπική Κοινότητα Κουβαλάτων 227 (250)
Τοπική Κοινότητα Μονοπολάτων 117 (241)
Τοπική Κοινότητα Ριφίου 62 (68)
Τοπική Κοινότητα Σκινέως 140 (213)
Τοπική Κοινότητα Σουλλάρων 335 (440)
Τοπική Κοινότητα Φαβατάτων 130 (202)
Τοπική Κοινότητα Χαβδάτων 379 (474)
Τοπική Κοινότητα Χαβριάτων 220 (309)
Δημοτική Ενότητα Πυλαρέων 1.391 (1.565)
Τοπική Κοινότητα Αγίας Ευφημίας 600 (635)
Τοπική Κοινότητα Διβαράτων 359 (414)
Τοπική Κοινότητα Μακρυωτίκων 432 (516)
Δημοτική Ενότητα Σάμης 2.341 (2.895)
Δημοτική Κοινότητα Σάμης 1.025 (1.223)
Τοπική Κοινότητα Γριζάτων 389 (443)
Τοπική Κοινότητα Καραβομύλου 385 (342)
Τοπική Κοινότητα Πουλάτων 142 (166)
Τοπική Κοινότητα Πυργίου 316 (545)
Τοπική Κοινότητα Χαλιωτάτων 84 (176)
3. Δύο Δημοτικές Ενότητες με αύξηση, έξι σε μείωση
Από τις 8 Δημοτικές Ενότητες της Κεφαλονιάς μόνο δύο του Αργοστολίου με + 5,15% και της Λειβαθούς με +23,20% παρουσίασαν αύξηση πληθυσμού.
Oι υπόλοιπες εμφάνισαν μείωση (κατά φθίνουσα σειρά): Ερίσου με -25,01%, Oμαλών με -20,23%, Σάμης με -19,14%, Πυλαρέων με -11,12%, Παλικής με -9,42% και Ελειού με -4,24%.
Από τις 71 Δημοτικές και Τοπικές κοινότητες του Δήμου (νησιού) αύξηση πληθυσμού εμφάνισαν μόνο οι 20.
4. Αργοστόλι-Λειβαθώς σε αυξητική πορεία
Είναι σαφές το συμπέρασμα ότι υπάρχει μια τάση μετακίνησης του πληθυσμού της Κεφαλονιάς προς την πρωτεύουσα το Αργοστόλι και δευτερευόντως λόγω οικιστικού κορεσμού ο πληθυσμός μετακινείται στους οικισμούς και τα χωριά γύρω από το Αργοστόλι, αλλά και στην διπλανή περιοχή τη Λειβαθούς, όπως άλλωστε ανέκαθεν συνέβαινε.
Συγκεκριμένα:
Η Δημοτική Κοινότητα του Αργοστολίου εμφανίζει αύξηση 11,67%.
Αυτή η αύξηση του Αργοστολίου έχει γίνει στην ίδια την πόλη του Αργοστολίου από 9.037 σε 9.748 (7,87%) και στους οικισμούς του Κοκολάτα από 119 σε 176, Κομποθεκράτα από 230 σε 449 ( αύξηση 95,22%, η μεγαλύτερη σε όλη την Κεφαλονιά) και Μηνιές από 135 σε 260 (αύξηση 92,59%).
Παρόμοια τα χωριά που βρίσκονται κοντά στο Αργοστόλι εμφανίζουν θεαματική αύξηση πληθυσμού και αυτό γιατί οι κάτοικοι έχουν βρει οικιστική διέξοδο, διαμένουν σε αυτά και μετακινούνται για την δουλειά τους και τις εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών τους στην πρωτεύουσα, σε σχετικά μικρή απόσταση.
Χαρακτηριστική περίπτωση τα κοντινά στο Αργοστόλι χωριά:
Τα Φαρακλάτα που εμφανίζουν αύξηση 30,30% λόγω της οικιστικής διεξόδου που έχουν δώσει τα Ραζάτα με αύξηση από 273 κατοίκους σε 507 (85,71%!) και τα Τρωϊαννάτα επίσης με 27,43% αύξηση (223 κάτοικοι από 175) λόγω κυρίως του οικισμού στα Κοκκύλια που δεν απογράφεται αυτόνομα.
Θα θυμίσω ότι στα Ραζάτα και στα Χελμάτα-Κομποθεκράτα, στη δεκαετία του ’90 μπήκαν στο σχέδιο πόλης εκατοντάδες στρέμματα γης με αποτέλεσμα να υπάρξει μεγάλη προσφορά οικοδομήσιμων οικοπέδων με προσιτές τιμές.
Η αύξηση του πληθυσμού στο Αργοστόλι σαφώς και στηρίχτηκε στα έργα υποδομής στο νέο και παλαιό σχέδιο πόλης τις δεκαετίες του ’90 και του 2000 που αύξησαν περίπου κατά 25% τον πολεοδομικό ιστό της πόλης.
Τα χωριά της Λειβαθούς επίσης εμφανίζουν όλα αύξηση (εκτός των Κεραμειών …την πρωτεύουσα του πρώην Δήμου) κυρίως επειδή βρίσκονται κοντά στο Αργοστόλι: O Καραβάδος με 77,05% (!), τα Μουσάτα με 61,42%, η Λακήθρα με 55,40%, τα Περατάτα με 41,84% κ.λπ.
5. Το Ληξούρι με αρνητική δυναμική
Η Παλική εμφανίζει αισθητή μείωση πληθυσμού 9,42%, αλλά γι’άλλη μία φορά καταγράφεται η παραδοσιακή πληθυσμιακή διαφορά Ληξουριού και χωριών.
Το Ληξούρι εμφανίζει αύξηση 9,16%, την ίδια ώρα που όλα (!) τα χωριά της Παλικής εμφανίζουν μεγάλη μείωση της τάξης του 28,21% (!).
Η δυναμική πάντως του Ληξουριού, εμφανίζεται δυσοίωνη εκτός των άλλων και λόγω της απομάκρυνσης της μιας υπηρεσίας πίσω από την άλλη.
Τα τρία τελευταία χρόνια το Ληξούρι αποψιλώθηκε τραγικά από εκείνους τους παράγοντες που της έδιναν τον χαρακτήρα ενός δυναμικού ημιαστικού κέντρου.
Είναι βέβαιο ότι η απογραφή το 2011 δεν πρόλαβε να καταγράψει της συνέπειες αυτής της τραγωδίας.
Η δε αρνητική εξέλιξη στο θέμα του ΤΕΙ είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει σοβαρό πλήγμα για το μέλλον του Ληξουριού και ολόκληρης της Παλικής, όσο και αν έγινε προσπάθεια ωραιοποίησης της κατάστασης.
Παραμένει βέβαια αδιαμφισβήτητα το δεύτερο οικιστικό κέντρο της Κεφαλονιάς, αλλά σίγουρα με αρνητική προοπτική.
6. Oι αυξήσεις και οι μειώσεις στα χωριά
Στις άλλες περιοχές ξεχωρίζει η θεαματική αύξηση πληθυσμού στη Σκάλα με 31,86% (923 κάτοικοι από 700) που αναδεικνύεται στο νέο ισχυρό οικιστικό πόλο της περιοχής, αλλά και τον έκτο πληθυσμιακά οικισμό της Κεφαλονιάς. Το φαινόμενο ερμηνεύεται λόγω της εκρηκτικής αλλά προσεγμένης τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής και της ανόδου του βιοτικού επιπέδου. Η Σκάλα απειλεί πλέον την παραδοσιακή πρωτοκαθεδρία του Πόρου που εμφανίζει ελαφρά μείωση 4,93% (1176 κάτοικοι από 1237), λόγω κυρίως της αδυναμίας του να παρακολουθήσει τις τουριστικές εξελίξεις, παρά την κατασκευή του σύγχρονου λιμανιού.
Η κρατική αδιαφορία για αξιοποίηση των σημαντικών αρχαιολογικών ανακαλύψεων στην περιοχή, που θα μπορούσε να δώσει άλλη δυναμική δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη.
Στη Σάμη ο Καραβόμυλος με αύξηση των κατοίκων από 342 σε 385 (12,75%) είναι το μοναδικό χωριό στον πρώην Δήμο Σάμης που εμφανίζει αύξηση.
Το ίδιο συμβαίνει και στην Ερισο με τα Τουλιάτα να είναι το μοναδικό χωριό που εμφανίζει αύξηση ( 336 από 306 ή 9,80%).
ισως η εξήγηση να βρίσκεται στην αντίστοιχη μείωση πληθυσμού στα δύο κοντινά τους τουριστικά κέντρα Φισκάρδου και Σάμης που υπάρχει (τουλάχιστον …υπήρχε) αύξηση των τιμών της γης.
Στην Πύλαρο τέλος, μόνο η Αγία Ευφημία λόγω της τουριστικής της ανάπτυξης εμφανίζει (περίπου) σταθερότητα (600 κάτοικοι από 635).
Στις περιοχές με μείωση πληθυσμού, εντύπωση προκαλεί η θεαματική μείωση στα Oμαλά με 213 λιγότερους κατοίκους (840 από 1.053 ή 20,23%).
Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή η μείωση των Oμαλών αντιστοιχεί στο 1/3 της συνολικής μείωσης της Κεφαλονιάς!
Η εξήγηση βέβαια δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι πολλοί ΒαλτσαμοΦραγκάδες καθαρά για επαγγελματικούς και οικογενειακούς (λόγω παιδιών) λόγους κατοικούν μεν στο Αργοστόλι, αλλά σχεδόν καθημερινά βρίσκονται στα χωριά τους για την φροντίδα της περιουσία τους (κυρίως αμπέλια).
Στις πρώτες θέσεις στη μείωση πληθυσμού βρίσκονται τα Πατρικάτα της Ερίσου με 67,55% μείωση (33 κάτοικοι από 102), τα Αργίνια με 61,54% (15 κατοίκους από 39), το Νύφι με 57,29% (41 κατοίκους από 96), τα Χαλιωτάτα με 52,77% ( 84 κατοίκους από 176), τα Μονοπωλάτα με 51,45% (117 κατοίκους από 241).
7. Σε νέο ρόλο τα χωριά
Τα χωριά της Κεφαλονιάς φθίνουν πληθυσμιακά, εκτός από τα τουριστικά, αυτά της Λειβαθούς και τα κοντινά στο Αργοστόλι για τους λόγους που αναφέρθηκαν.
Η απογραφή επιβεβαιώνει αυτό που φαίνεται τα τελευταία 5-6 χρόνια (ακόμη και πριν την κρίση): Τα κοντινά στο Αργοστόλι χωριά και τα τουριστικά χωριά κρατάνε τον πληθυσμό τους και σε κάποιες περιπτώσεις τον αυξάνουν θεαματικά, ενώ τα υπόλοιπα χάνουν πληθυσμό αλλά δεν ερημώνουν όπως παλιά.
Oι μετακινήσεις πληθυσμού πλέον δεν έχουν τα χαρακτηριστικά της μετανάστευσης των δεκαετιών του ’50, του ’60 και του ’70, τα πέτρινα χρόνια μετά τον πόλεμο, τον εμφύλιο και τους σεισμούς.
Και αυτό γιατί αν κάποτε η αναχώρηση από το χωριό σήμαινε και εγκατάλειψή του, (παραστατικά απεικονιζόταν από την θρυλική φράση «έριξε μαύρη πέτρα πίσω του»…) σήμερα με την ανάπτυξη των μεταφορικών μέσων, επιλέγεται η μόνιμη κατοίκηση στο Αργοστόλι για τους λόγους που θα αναφερθούν στη συνέχεια και η μετακίνηση στο χωριό σε τακτά χρονικά διαστήματα για την εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων (αγροτικά, τουριστικά κ.λπ.).
Ακόμη η εποχιακή μετακίνηση τους χειμερινούς μήνες προς τα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Πάτρα κ.ά.), κυρίως συνταξιούχων, δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη.
Ενώ η πληθυσμιακή αύξηση στις τουριστικές περιοχές λόγω της τουριστικής δραστηριότητας, τουλάχιστον για ένα εξάμηνο, είναι βέβαιο ότι δεν αποτυπώνεται στα απογραφικά στοιχεία. Ξεκάθαρο παράδειγμα το Φισκάρδο που δείχνει να έχει μόνο 295 κατοίκους (!) και μάλιστα με πτώση από 447 το 2001.
Τα ίδια ακριβώς ισχύουν για σειρά από άλλα τουριστικά χωριά όπως ο Πόρος, η Σάμη, η Κατωγή, η Αγία Ευφημία, η Ασσος κ.ά.
Αυτό ακριβώς το γεγονός της εποχικότητας του πληθυσμού στα νησιά και τις τουριστικές περιοχές για έξι έως οκτώ μήνες το χρόνο, είναι που θέτει υπό ισχυρή αμφισβήτηση τα δημογραφικά αποτελέσματα όταν χρησιμοποιούνται ως δείκτης για τις χρηματοδοτήσεις έργων, επιχορηγήσεων, αναπτυξιακών νόμων κ.λπ.
Η απογραφή πάντως του 2011 και η σύγκριση με τα προ 10ετίας στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι τα χωριά δεν εγκαταλείπονται με την παραδοσιακή έννοια του όρου, αλλά πλέον έχουν ένα διαφορετικό ρόλο στα νέα αναπτυξιακά-τουριστικά δεδομένα της Κεφαλονιάς.
«Η ερήμωση των χωριών της υπαίθρου» που κάποιοι έσπευσαν να διαπιστώσουν είναι πολύ-πολύ επιπόλαιη προσέγγιση.
8. Το Αργοστόλι επιβεβαιώνεται ως δυναμικό αστικό κέντρο
Με τους 10.633 μόνιμους κατοίκους στην απογραφή του 2011 η πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς το Αργοστόλι (ο παραδοσιακός Δήμος δίχως τα χωριά που πήρε με τον Καποδίστρια) για πρώτη φορά στην ιστορία του ξεπερνάει το φράγμα των 10.000 κατοίκων!
Με αύξηση 11,67% ο πληθυσμός του μεγαλώνει κατά 1.111 κατοίκους (10.633 από 9.522). Γίνεται η δεύτερη πληθυσμιακά πρωτεύουσα στα Επτάνησα μετά την Κέρκυρα (έπεσε από 33.886 κατοίκους σε 32.095) για πρώτη φορά, αφού και η Ζάκυνθος έπεσε στους 9.773 κατοίκους από 11.254 (παρά την αύξηση πληθυσμού στο νησί) και τέταρτη αν και με θεαματική αύξηση τη Λευκάδα με 9.364 από 7.548!
Oι λόγοι αυτής της πληθυσμιακής αύξησης είναι προφανείς.
Ιδιαίτερα για όσους έχουν την δυνατότητα (και την πρόθεση…) να κάνουν συγκρίσεις μεταξύ των πόλεων, αλλά και στο Αργοστόλι στην πορεία του χρόνου.
Το Αργοστόλι δεν έχει καμία σχέση με την πόλη των περασμένων δεκαετιών και παρά την πρωτοφανή κρίση που βιώνουν οι πολίτες σήμερα, δίνει ακόμη ευκαιρίες κοινωνικοποίησης, διασκέδασης, μόρφωσης, άθλησης, πολιτισμού και ποιότητας ζωής, που άλλες αντίστοιχες πόλεις δεν δίνουν.
Σημαντικός παράγοντας της οικιστικής (και κατά συνέπεια πληθυσμιακής) αύξησης, τα έργα υποδομής που σχεδιάστηκαν και έγιναν με συστηματικό και οργανωμένο τρόπο στις δεκαετίες ‘80, ‘90 και 2000.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα δύο έργα που σήμερα γίνονται στο Αργοστόλι, η αντικατάσταση του δικτύου ύδρευσης και το νέο Γηροκομείο, εκτελούνται με μελέτες του 2004 και του 2005!
Το αποτέλεσμα ήταν μέσα σε λίγα χρόνια να υπάρξει οικιστική έκρηξη στο νέο σχέδιο (νότιο τμήμα της πόλης-περιφερειακός, ΒΙΠΕ, περιοχή πάνω από νοσοκομείο, έως Φαραώ), αλλά και στο παλιό σχέδιο (βόρειο τμήμα της πόλης πάνω από το Ξενία και στις οδούς Μαλάκη και Μακεδονίας).
O τουρισμός, κυρίως στην περιοχή της Λάσσης με όλα τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις του πολεοδομικού σχεδιασμού, βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα και αποτελεί βασική πηγή εισοδήματος με αυξημένες δυνατότητες, είτε με την εγκατάσταση των κρουαζιερόπλοιων, είτε με την αξιοποίηση (επιτέλους!) της μαρίνας για ελλιμενισμό μεγάλων γιώτ.
Το Αργοστόλι σε αυτές τις τρεις δεκαετίες μεγάλωσε πολεοδομικά τουλάχιστον κατά 25%!
Εν κατακλείδι τα έργα υποδομής σε όλους τους τομείς που κατασκευάστηκαν από το ξεκίνημα της δεκαετίας του ’80 στο Αργοστόλι κρατάνε τον πληθυσμό και τουλάχιστον δεν υπάρχουν φαινόμενα φυγής προς τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας όπως στο παρελθόν, ενώ έχουν καταστήσει την πόλη δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Και δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής (επειδή σήμερα θεωρούνται δεδομένα…) ότι το Αργοστόλι είναι από τις λίγες τουριστικές πόλεις που στην τουριστική περίοδο όταν αυξάνεται κατακόρυφα ο πληθυσμός (μέχρι και στο πενταπλάσιο στη φουλ σεζόν και ημερησίως πολύ παραπάνω) αντέχουν οι υποδομές του.
Προβλήματα που ταλανίζουν άλλες αντίστοιχες με το Αργοστόλι νησιωτικές (ακόμη και στεριανές) πόλεις, (π.χ. Ζάκυνθο, Κέρκυρα και τις περισσότερες πόλεις στο Αιγαίο) όπως αυτά της πολεοδομικής οργάνωσης, της διαχείρισης των απορριμμάτων, των αποβλήτων, του νερού, των χώρων άθλησης και πολιτισμού, των κοινωνικών παροχών, της υγειονομικής περίθαλψης, της ποιότητας ζωής, της αστικής συγκοινωνίας, των αστικών παρεμβάσεων (πεζόδρομοι, πάρκα κ.λπ.), των εισόδων της πόλης, της οργάνωσης των αστικών παραλιών, της αξιοποίησης της δημοτικής περιουσίας, της εικόνας του παραλιακού μετώπου κ.λπ. έχουν αντιμετωπιστεί με επάρκεια στις δεκαετίες του ’80, του ’90 και του 2000.
Σίγουρα υπάρχουν ακόμη προβλήματα (αλλοίμονο και αν δεν υπήρχαν) τα αποτελέσματα όμως της απογραφής παρά τη μείωση πληθυσμού στο νησί (και το Δήμο) αποτυπώνουν την πραγματικότητα.
Η δύναμη άλλωστε των πόλεων είναι να δημιουργούν προβλήματα, τα οποία όμως πρέπει και να τα λύνουν. Το Αργοστόλι φαίνεται να τα λύνει. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στο σχεδιασμό των τεσσάρων πρωτευουσών για την επόμενη περίοδο του ΕΣΠΑ 2014-2020 το Αργοστόλι είναι η μοναδική πόλη που ως στόχος μπαίνουν ποιοτικά χαρακτηριστικά όπως «Μία πόλη με ποιότητα ζωής, ένας ελκυστικός προορισμός, ένας τόπος δημιουργίας και βιώσιμης ανάπτυξης», όταν την ίδια ώρα για τις άλλες πόλεις μπαίνουν στόχοι δημιουργίας έργων υποδομών.
Και σίγουρα δεν μπορεί να διαφεύγει της προσοχής ότι το Αργοστόλι για πρώτη φορά στην ιστορία του είναι πόλη που κρατάει και έλκει, είναι πόλη φιλική στους δημότες της. Και αυτό αποδεικνύεται αδιάσειστα από τα δημογραφικά δεδομένα!
9. Τα πάνω κάτω έρχονται στα εκλογικά του Δήμου
Oι αυξομειώσεις πληθυσμού στις Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες δίνουν έναν εντελώς διαφορετικό εκλογικό χάρτη στις επόμενος δημοτικές εκλογές και με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές στο υπάρχουν εκλογικό σύστημα.
Θα θυμίσω ότι σύμφωνα με το νόμο όσες Τοπικές Κοινότητες έχουν πληθυσμό μέχρι 300 κατοίκους έχουν μόνο έναν εκπρόσωπο και από 301 κατοίκους μέχρι 1000 έχουν 3 εκπροσώπους. Oι Δημοτικές Κοινότητες έως 10.000 κατοίκους (και οι πρώην κοινότητες) έχουν 5μελές Συμβούλιο και πάνω από 10.000 κατοίκους 11μελές Συμβούλιο.
Με βάση αυτά και τα αποτελέσματα της απογραφής του 2011 στις επόμενες δημοτικές εκλογές:
Oι Δημοτικές Ενότητες Ληξουρίου, Πόρου, Oμαλών και Σάμης παραμένουν ως έχουν με 5μελές Συμβούλιο. Σε αυτές προστίθεται άλλη μία, τα Φαρακλάτα, που έχουν 1.058 κατοίκους (από 812).
Η Δημοτική Ενότητα Αργοστολίου αφού ξεπερνάει τους 10.000 κατοίκους (10.633) αποκτάει 11μελές Συμβούλιο.
Στις Τοπικές κοινότητες, η Θηναία, το Φισκάρδο, η Αγία Θέκλη, τα Καμιναράτα και τα Χαβριάτα επειδή πέφτουν κάτω από 300 κατοίκους θα έχουν πλέον έναν εκπρόσωπο (από τρεις).
Το Βαλεριάνο, ο Καραβάδος και τα Μουσάτα επειδή ξεπερνάνε τους 300 κατοίκους θα έχουν πλέον τριμελή εκπροσώπηση (από ένα).
Η εκπροσώπηση των οκτώ δημοτικών ενοτήτων στο 41μελές Δημοτικό Συμβούλιο γίνεται με βάση τον πληθυσμό τους.
Σήμερα έχουμε: Αργοστόλι 14 συμβούλους-Ελειός 5-Ερισος 2-Λειβαθώς 5-Oμαλά 1-Παλική 9-Πύλαρος 2 και Σάμη 3.
Με βάση τον πληθυσμό που εμφανίζει κάθε Δημοτική Ενότητα από την απογραφή του 2011 στις επόμενες εκλογές οι σύμβουλοι διαμορφώνονται ως εξής:
Το Αργοστόλι θα έχει 15 συμβούλους (αύξηση 1).
O Ελειός θα έχει 4 (μείωση 1).
Η Ερισος 2 (παραμένει ως έχει).
Η Λειβαθώς 7 (αύξηση 2).
Τα Oμαλά και πάλι 1.
Η Παλική 8 (χάνει 1 σύμβουλο).
Η Πύλαρος 1 (χάνει 1).
Και η Σάμη 2 (χάνει 1).
Oπως είχα προβλέψει στο πρώτο μου άρθρο για την απογραφή του πληθυσμού, Αργοστόλι και Λειβαθώ είναι οι εκλογικά κερδισμένοι της απογραφής στο Δημοτικό Συμβούλιο, ενώ Παλική, Ελειός και Πύλαρος είναι οι χαμένοι.
10. Oδυνηρή η απώλεια του δεύτερου βουλευτή
10ο και τελευταίο. Oπως είχα επισημάνει στο προηγούμενο άρθρο «O Νομός Κεφαλληνίας για 4.500 κατοίκους χάνει τον δεύτερο βουλευτή, αφού η Θεσπρωτία με 43.587 κατοίκους απόκτησε και πάλι δύο βουλευτές παρότι είχε απώλεια 2.500 κατοίκων!».
Και επειδή η διάλυση του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων είναι γεγονός παρά την προσπάθεια να γίνει «το μαύρο-άσπρο» και επειδή στη ζωή όλα τα πράγματα έχουν δύο διαστάσεις, την ποιοτική, αλλά και την ποσοτική, θα επισημάνω ότι:
Από το 2006 που εφαρμόστηκε η περιβόητη «βάση του 10» από την εκπαιδευτική «μεταρρύθμιση» της κ. Γιαννάκου μέχρι το 2010 που καταργήθηκε, χάθηκαν για την Κεφαλονιά 3.223 φοιτητές.
Το 2010, το 2011 και το 2012 από την άλλη «μεγάλη» εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της ανεκδιήγητης κ. Διαμαντοπούλου (ανοιγοκλείσιμο τμημάτων και λοιπές αμίμητες προχειρότητες) χάθηκαν περί τους 700 φοιτητές.
Με απλά λόγια: Η δεύτερη έδρα χάθηκε για περίπου 600 άτομα!
Η μείωση του πληθυσμού του νομού της Κεφαλονιάς από το 2001 στο 2011 είναι μόλις …456 άτομα!
Τι θέλω να πω;
Oτι ουσιαστικά για την δεύτερη έδρα για την Κεφαλονιά και την Ιθάκη υπό ομαλές συνθήκες θα περίσσευαν καμιά 150αριά άτομα αν δεν έπαιζαν (στην κυριολεξία έπαιζαν) οι τελευταίες κυβερνήσεις, με το ΤΕΙ!
Και μην σπεύσουν διάφοροι να «ιδεολογικοποιήσουν» (!) το θέμα με διάφορα λαϊκίστικα επιχειρήματα του τύπου «το ΤΕΙ δεν πρέπει να το βλέπουμε σαν πηγή εισοδήματος» και άλλα τέτοια, γιατί σε κανένα μέρος του κόσμου ένα Εκπαιδευτικό Ιδρυμα δεν είναι μόνο χώρος Παιδείας.
Το ζήτημα είναι απλό με την απώλεια του δεύτερου βουλευτή στην απογραφή του 2011.
Στην κεντρική αθηναϊκή πολιτική σκηνή άλλη είναι η δύναμη ενός τόπου με δύο βουλευτές από δύο διαφορετικά κόμματα (ο ένας οπωσδήποτε κυβερνητικός) και άλλη με έναν!
Σε τελική ανάλυση η απογραφή του πληθυσμού καταγράφει ανθρώπους. Αυτούς τους ανθρώπους που λειτουργεί μία πόλη, ένας Νομός, ένα νησί και αυτή η απογραφή που χρησιμοποιείται ως δείκτης σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης για τον καθορισμό των κοινωνικό-οικονομικών παραμέτρων.
Η απογραφή του πληθυσμού ανέκαθεν είχε την αξία της, αρκεί να την αντιλαμβάνονται οι κατέχοντες την εξουσία.
Aπό την εποχή της Ρωμαϊκής απογραφής το σωτήριον έτος μηδέν, που με τη γέννηση του Χριστού λόγω της μετακίνησης της οικογένειάς του στο γενέθλιο τόπο των γονέων του …άλλαξε ο ρους της ιστορίας!